देशातील सर्वात मोठा बँक लोन स्कॅम:28 बँकांना 22,842 कोटींचा चूना लावणारे आरोपी फरार, CBI ने जारी केले लुकआउट सर्कुलर

एफआयआर दाखल झाल्यानंतर देशातील सर्वात मोठ्या बँकिंग कर्ज घोटाळ्यातील आरोपी फरार झाले आहेत. सीबीआयने 28 बँकांकडून 22,842 कोटी रुपयांचे कर्ज घेतलेल्या एबीजी शिपयार्ड या कंपनीचा बॉस आणि वरिष्ठ कार्यकारी यांच्या विरोधात लुकआउट सर्कुलर जारी केले आहे. एखाद्या आरोपीला विमानतळ आणि अन्य मार्गाने देशाबाहेर जाण्यापासून रोखण्यासाठी लुकआउट सर्कुलर जारी केले जाते.

स्टेट बँक ऑफ इंडिया (SBI)च्या तक्रारीवर केंद्रीय तपास यंत्रणा (CBI)कडून दाखल FIR मध्ये ABG शिपयार्ड आणि तिचा तत्कालीन अध्यक्ष व व्यवस्थापकीय संचालक ऋषी कमलेश अग्रवाल, तत्कालीन कार्यकारी संचालक संथानम मुथास्वामी, संचालक- अश्विनी कुमार, सुशील कुमार अग्रवाल आणि रवि विमल नेवेतियांसह 8 लोकांची नावे आहेत. त्यांच्यावर गुन्हेगारी कट रचणे, फसवणूक करणे, विश्वासार्हतेचा गुन्हेगारी भंग आणि अधिकृत गैरवर्तन यांसारख्या कथित गुन्ह्यांसाठी गुन्हा दाखल करण्यात आला आहे.

ABG शिपयार्ड कंपनी जहाज बांधणी आणि दुरुस्तीचे काम करते. त्याचे शिपयार्ड गुजरातमधील दहेज आणि सुरत येथे आहेत. एफआयआरनुसार हा घोटाळा एप्रिल 2012 ते जुलै 2017 या कालावधीतील आहे. हा घोटाळा बँकिंग फसवणुकीतील आतापर्यंतचा सर्वात मोठा घोटाळा म्हणता येईल, कारण हा नीरव मोदीपेक्षाही मोठा घोटाळा आहे.

98 कंपन्यांकडे निधी वळवला
CBI च्या सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, आरोपींनी एबीजी शिपयार्डने घेतलेले कर्ज किमान 98 कंपन्यांकडे वळवले आहे. 28 बँकांच्या समुहाकडून घेतलेले हे कर्ज कंपनीने हप्ते न भरल्यामुळे नोव्हेंबर 2013 मध्ये NPA घोषित करण्यात आले. कंपनीचे पुनरुज्जीवन करण्याचे अनेक प्रयत्न झाले, पण त्यात यश आले नाही.

मोदी, चोक्सी आणि मल्ल्या प्रकरणातून धडा घेत परिपत्रक जारी
एबीजी शिपयार्ड प्रकरणात एफआयआर दाखल होताच लुकआऊट सर्कुलर जारी करण्याचे काम देशात यापूर्वी उघडकीस आलेल्या हायप्रोफाईल घोटाळ्यांतून धडा घेऊन करण्यात आले आहे. पंजाब नॅशनल बँकेच्या घोटाळ्यातील आरोपी नीरव मोदी आणि त्याचा मामा मेहुल चोक्सी आणि बंद पडलेल्या किंगफिशर एअरलाइन्सचा बॉस विजय मल्ल्या हे तपास सुरू असताना परदेशात पळून गेले होते. त्याच्या प्रत्यार्पणाचे प्रयत्न सध्या सुरू आहेत.

ICICI बँकेचे सर्वाधिक 7,089 कोटी रुपये आहेत
SBI च्या DGM च्या तक्रारीनुसार, कंपनीकडे ICICI बँकेचा 7,089 कोटी रुपये, आयडीबीआय बँकेचा 3,634 कोटी रुपये, एसबीआयचा 2,468 कोटी रुपये, बँक ऑफ बडोदाचा 1,614 कोटी रुपये, पंजाब नॅशनल बँकेचा 1,244 कोटी रुपये, इंडियन ओव्हरसीज बँकेचा 1,228 कोटी रुपये आणि LIC ला 136 कोटी रुपयांचा तोटा झाला आहे.

पैशाने परदेशात मालमत्ता खरेदी केली
सीबीआय एफआयआरनुसार, एबीजी शिपयार्ड आणि एबीजी इंटरनॅशनल प्रायव्हेट लिमिटेड ही फ्रॉड करणाऱ्या दोन मोठ्या कंपन्यांची नावे आहेत. दोन्ही कंपन्या एकाच समूहाच्या आहेत. बँकांमधून फसवणूक करून परदेशातही पैसे पाठवले गेले आणि अनेक मालमत्ता खरेदी केल्याचा आरोप आहे. सर्व नियम-कायदे पाळत एका कंपनीतून दुसऱ्या कंपनीत पैसे पाठवले जात होते.

पहिली तक्रार तीन वर्षांपूर्वी झाली होती
SBI ने सर्वप्रथम 8 नोव्हेंबर 2019 रोजी तक्रार दाखल केली होती, ज्यावर CBI ने 12 मार्च 2020 रोजी काही स्पष्टीकरण मागितले होते. बँकेने त्याच वर्षी ऑगस्टमध्ये नवीन तक्रार दाखल केली. दीड वर्षांहून अधिक काळ तपास केल्यानंतर, सीबीआयने 7 फेब्रुवारी 2022 रोजी प्राथमिक दाखल केलेल्या तक्रारीवर कारवाई केली.

कंपनीने 2,468.51 कोटी रुपयांचे कर्ज घेतले
SBI सोबत, 28 बँका आणि वित्तीय संस्थांनी कंपनीला 2,468.51 कोटी रुपयांचे कर्ज मंजूर केले होते. 2012-17 दरम्यान, आरोपींनी कथितपणे मिलिभगत करून बेकायदेशीर कृत्ये केली, ज्यात पैशाचा गैरवापर आणि आपराधिक विश्वासघाताचा समावेश आहे.