आपल्या शहरातील ताज्या बातम्या आणि ई-पेपर मिळवा मोफत

डाउनलोड करा

कामाची गोष्टट्रान्सजेंडर, गे आणि सेक्स वर्कर नाही करू शकत रक्तदान:सरकारच्या निर्णयामागील कारण काय; रक्त देण्या-घेण्यापूर्वी जाणून घ्या नियम

3 महिन्यांपूर्वी
  • कॉपी लिंक

ट्रान्सजेंडर, गे, सेक्स वर्करना रक्तदानापासून दूर ठेवले जाते. म्हणजे या लोकांना रक्तदान करण्याची परवानगी नाही.

केंद्र सरकारच्या कुटुंब कल्याण मंत्रालयाच्या रक्तदाता निवड मार्गदर्शक तत्त्वांमध्ये याचा उल्लेख करण्यात आला आहे.

ट्रान्सजेंडर समुदायाचे सदस्य थंगजम संता सिंह यांनी डोनर सिलेक्शन आणि डोनर रेफरल, 2017 च्या मार्गदर्शक तत्त्वांना विरोध करणारी याचिका दाखल केली आहे.

हे प्रकरण सर्वोच्च न्यायालयात पोहोचले. आता केंद्र सरकारने न्यायालयात प्रतिज्ञापत्राद्वारे काही वैज्ञानिक पुरावे दिले आहेत, जेणेकरून असे का केले गेले हे सिद्ध करणे सोपे होईल.

आज कामाची गोष्टमध्ये रक्तदानाबद्दल माहिती घेवूयात. केंद्र सरकारचे शास्त्रीय पुरावे तपशीलवार समजून घ्या आणि जाणून घ्या रक्तदानाच्या अटी काय आहेत आणि बरेच काही…

प्रश्न: ट्रान्सजेंडर, समलैंगिक आणि गे किंवा LGBTQ मध्ये काय फरक आहे?

उत्तर: LGBTQ 5 शब्दांनी बनलेला आहे L- Lesbian, G- Gay, B- Bisexual, T- Transgender आणि Q- Queer.

लेस्बियन(L): स्त्री + स्त्री संबंध

गे(G): पुरुष + पुरुष यांचे संबंध

उभयलिंगी (B): व्यक्ती ज्याचे मुले आणि मुली दोघांशी संबंध आहेत.

ट्रान्सजेंडर(T): ज्यांचे लिंग जन्माच्या वेळी निश्चित केलेल्या लिंगाशी जुळत नाही.

Queer (Q): ज्या लोकांना माहित नाही की ते पुरुष आहेत की स्त्री. ज्यांना हे माहित नाही की ते कोणाकडे आकर्षित होतात.

समलैंगिक: समान लिंगाच्या लोकांकडे लैंगिकदृष्ट्या आकर्षित होणे.

प्रश्न: ट्रान्सजेंडर, समलैंगिक आणि सेक्स वर्कर रक्त का देऊ शकत नाहीत?

उत्तर: गरजू आणि आजारी व्यक्तींना सुरक्षित रक्त मिळणे हा त्यांचा हक्क आहे, असा सरकारचा युक्तिवाद आहे.

ते आरोग्याच्या दृष्टिकोनातूनही महत्त्वाचे आहे. त्यामुळे कोणत्याही विशिष्ट लोकांना बंदी घालण्याचा उद्देश सुरक्षित रक्त संक्रमण प्रणाली लागू करणे हा आहे.

रक्त देण्याच्या अधिकारापेक्षा सुरक्षित रक्त देणे अधिक महत्त्वाचे आहे हे समजून घेणे आवश्यक आहे.

ट्रान्सजेंडर, सेक्स वर्कर्स रक्तदाता बनले तर खालील आजारांचा धोका वाढेल

  • H.I.V.
  • AIDS
  • हिपॅटायटीस B किंवा C
  • मलेरिया
  • STI (लैंगिक संक्रमित संसर्ग)

प्रश्न: कोणी रक्तदान करायचे आणि कोणी नाही, हे कोण ठरवते?

उत्तर: आधीच सांगितल्याप्रमाणे, केंद्र सरकारच्या कुटुंब कल्याण मंत्रालयाकडे या संदर्भात मार्गदर्शक तत्त्वे आहेत. ज्याच्या आधारावर ट्रान्सजेंडर, समलिंगी पुरुष आणि महिला, सेक्स वर्कर यांना रक्तदान करण्यास बंदी घालण्यात आली आहे.

2017 मध्ये नॅशनल ब्लड ट्रान्सफ्युजन कौन्सिलने डॉक्टर आणि वैज्ञानिक तज्ज्ञांच्या सल्ल्याने आणि संशोधनाने ही मार्गदर्शक तत्त्वे तयार केली होती.

प्रश्‍न : केंद्र सरकारने सर्वोच्च न्यायालयात सांगितले की, त्यांची रक्तदानाची मार्गदर्शक तत्त्वे वैज्ञानिक आहेत, त्यामागे काय आधार आहे?

उत्तर: केंद्र सरकारने वैज्ञानिक कारणे देण्यासाठी सर्वोच्च न्यायालयाला 8 संशोधन पुरावे दिले…

  1. इंटरनॅशनल जर्नल ऑफ कम्युनिटी मेडिसिन अँड पब्लिक हेल्थचे संशोधन 2019 मध्ये प्रकाशित झाले. हे संशोधन वडोदरा शहरात करण्यात आले. यामध्ये MSM म्हणजेच पुरुषांशी शारीरिक संबंध ठेवणाऱ्यांना एचआयव्ही, एसटीआय होण्याचा धोका अधिक असल्याचे सांगण्यात आले. संशोधनात असे सिद्ध झाले की 37% MSM ट्रान्सजेंडर होते आणि त्यांनी सेक्स करताना कंडोम वापरला नाही. यामुळे त्याला STI, HSV-2, HBsAg होते.
  2. 2011 मध्ये कर्नाटकमध्ये व्यावसायिक सेक्स वर्कर्सवर एक अभ्यास करण्यात आला होता. यामध्ये राज्यातील 6 जिल्ह्यांचा समावेश करण्यात आला होता. क्लायंटमुळे ती एचआयव्ही आणि एसटीआयला बळी पडत होती. त्यांच्या ग्राहकाचे इतर किती मुलींशी संबंध आहेत याची त्यांना कोणतीही माहिती नव्हती हे उघड आहे. ग्राहकाला लैंगिक संबंधातून पसरणारे आजार आहेत की नाही याचीही त्याला जाणीव नव्हती.
  3. 2021 मध्ये, चेन्नई आणि मुंबईतील पुरुषांवर एक अभ्यास करण्यात आला ज्यांचे इतर पुरुषांशी शारीरिक संबंध होते. देशात एमएसएमची संख्या सातत्याने वाढत असल्याचे या अहवालात समोर आले आहे. अशा संबंधात खबरदारी घेतली जात नाही, त्यामुळे एसटीआय, क्लॅमिडीया संसर्गासारखे आजार पसरत आहेत.
  4. लोक नायक हॉस्पिटल दिल्ली, मायक्रोबायोलॉजिस्ट विभाग, मौलाना आझाद मेडिकल कॉलेज दिल्ली आणि त्वचाविज्ञान विभाग, मौलाना आझाद मेडिकल कॉलेज दिल्ली यांनी एमएसएम अर्थात पुरुषांसोबत लैंगिक संबंध ठेवणाऱ्या पुरुषांवर दोन वर्षांचे संशोधन केले. 738 पुरुष रुग्ण लैंगिक आजार व त्वचारोग उपचारासाठी दाखल झाले होते. यापैकी 64% लोकांनी कबूल केले की त्यांचे स्त्री आणि पुरुष दोघांशी संबंध होते. 36% लोकांनी सांगितले की त्यांनी कधीही स्त्रीशी शारीरिक संबंध ठेवले नाहीत, त्यांचा जोडीदार पुरुष राहिला होता.
  5. इतरांपेक्षा ट्रान्सजेंडरना एचआयव्हीचा धोका जास्त असतो. ते टाळण्यासाठी ते कोणतेही उपाय करत नाहीत. 2021 मध्ये झालेल्या एका अभ्यासात हे समोर आले आहे. हा स्वतःच एक अनोखा अभ्यास होता. यामध्ये 34 देशांतील 98 अभ्यास एकत्र घेण्यात आले. यातील 78 अभ्यासांमध्ये असे समोर आले आहे की, ट्रान्सजेंडर पुरुष आणि महिला दोघांमध्ये एचआयव्ही आणि एसटीडीचा धोका जास्त आहे.

सातवे संशोधन 2020 मध्ये इंडियन जर्नल ऑफ पब्लिक हेल्थचे होते आणि आठवे संशोधन 2012 मध्ये लॅन्सेटचे होते.

यासोबतच सरकारने सर्वोच्च न्यायालयाला दिलेल्या प्रतिज्ञापत्रात आरोग्य आणि कुटुंब कल्याण विभागाच्या (2020-2021) वार्षिक अहवालाचा हवाला दिला.

या अहवालानुसार, ट्रान्सजेंडर/ट्रान्सजेंडर (एच/टीजी), पुरुषांसोबत लैंगिक संबंध ठेवणारे पुरुष (एमएसएम) आणि महिला सेक्स वर्कर (एफएसडब्ल्यू) यांच्यामध्ये एचआयव्ही संक्रमणाचा धोका सामान्य प्रौढांपेक्षा 6 ते 13 पट जास्त आहे.

प्रश्न: कोणता रक्त गट सर्वांना रक्त देऊ शकतो?

उत्तर:

  • O+ रक्तगट असलेली व्यक्ती A+, B+, AB+ आणि O+ रक्तगट असलेल्या लोकांना रक्त देऊ शकते.
  • O रक्तगट असलेला रक्तदाता कोणत्याही रक्तगटाच्या व्यक्तीला रक्तदान करू शकतो.
  • AB+ रक्तगट असलेली व्यक्ती फक्त AB+ रक्तगट असलेल्या लोकांनाच रक्त देऊ शकते.

प्रश्न: रक्तदान केल्याने शरीराला काही फायदा होतो का?

उत्तर: होय, नक्कीच. यामुळे हृदयाचे आरोग्य सुधारते. वजन नियंत्रणात राहते आणि कर्करोगासारख्या आजारांचा धोकाही कमी होतो.

रक्तदान केल्याने तुमच्या शरीरावरच नव्हे तर तुमच्या मनावरही सकारात्मक परिणाम होतो.

आणि सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे रक्तदान करून तुम्ही एखाद्या गरजू व्यक्तीचे प्राण वाचवू शकता.

प्रश्न: ठीक आहे, मग रक्तदान करण्यात काही नुकसान नाही का?

उत्तरः थोडी कमजोरी दिसते. पण चांगला आहार घेतल्याने ही समस्याही लवकर दूर होते.

प्रश्न: मी रक्त कधी देऊ शकतो?

उत्तर: निरोगी व्यक्ती 6 महिन्यातून एकदा तरी रक्तदान करू शकते.

त्या अगोदर कोणाला रक्ताची गरज भासल्यास एक महिन्यानंतरही रक्तदान करता येईल जेणेकरून गरजूंचे प्राण वाचू शकतील.

खालील 10 परिस्थितीत तुम्ही रक्तदान करू शकत नाही

  • लस घेतल्यानंतर
  • गोवर
  • चिकन पॉक्स नंतर
  • कमजोर व्यक्ती
  • गंभीर आजार असलेली व्यक्ती
  • मधुमेही रुग्ण
  • त्वचा रोग असल्यास
  • 6 महिन्यांपूर्वी टॅटू काढला असेल तर
  • ज्या स्त्रिया बाळाला दूध पाजत आहेत
  • जर तुम्हाला रेबीजची लस 1 वर्षापूर्वी घेतली असेल

प्रश्न: जर आपण 1 युनिट रक्त दान केलं, तर किती दिवसात ते रक्त बनतं?

उत्तर : शरीरातील एक युनिट रक्ताची कमतरता 24 तासांत पूर्ण होते. सकस आहारासोबत फळे, ज्यूस आणि दूध चांगल्या प्रमाणात घ्या.

प्रश्न: पोषक अन्न खाल्ल्याने रक्त झपाट्याने वाढते का, होय तर कसे?

उत्तरः शरीरातील हिमोग्लोबिनची पातळी वाढवण्यासाठी आहारात खालील गोष्टींचा समावेश करा...

  • तीळ
  • भोपळ्याच्या बिया
  • टरबूज बियाणे
  • सूर्यफूल बिया
  • काजू
  • अंबाडी बिया
  • अंडी
  • दूध
  • चीज
  • मांस
  • मासे
  • सोयाबीन
  • तांदूळ
  • हिरव्या पालेभाज्या

तज्ज्ञ डॉ. राकेश कुमार सिंह, अधीक्षक, रामपुरा जिल्हा रुग्णालय, कोटा, राजस्थान, वरिष्ठ फिजिशियन डॉ. बी.के. गुप्ता.

कामाची गोष्टमध्ये अशाच आणखी काही बातम्या वाचा.

लोहाच्या गोळ्या खाल्ल्याने मुलीचा मृत्यू:विद्यार्थ्यांमध्ये लागली होती पैज, औषध घेण्यापूर्वी जाणून घ्या नियम

कोल्ड्रिंक्सने पुरुषांचे वंध्यत्व संपवण्याचा दावा:चिनी अभ्यासात किती तथ्य; नियमित पिणारी स्त्री आई होऊ शकत नाही

वाढत्या उष्णतेमुळे मृत्यूची शक्यता:दुपारी बाहेर पडणे सुरक्षित का नाही, काय ठरते घातक, ते कसे टाळावे; वाचा, सर्व माहिती

H3N2 विषयी मुले, वृद्ध, गर्भवतींनी सतर्क राहावे:दमा, लिव्हर, हार्ट व डायबिटीज पेशंटला जास्त धोका; वाचा डॉक्टरांचा सल्ला व उपाय