भारतात पहिल्यांदा पुरूष ट्रान्सजेंडर आई होणार:ट्रान्सजेंडर कसे होतात गरोदर, पुरुषही मूल जन्माला घालू शकतो का; जाणून घ्या पूर्ण प्रक्रिया

भारतात पहिल्यांदाच पुरुष ट्रान्सजेंडर एका बाळाला जन्म देणार आहे. केरळच्या कोझिकोडमध्ये राहणाऱ्या जिया आणि जहाद या ट्रान्स कपलने ही माहिती दिली आहे. या अनोख्या प्रकरणाची देशभर चर्चा होत आहे.

ट्रान्सजेंडर्स प्रेग्नंट कसे होतात, पुरुषही मुलांना जन्म देऊ शकतात का, हे दिव्य मराठी एक्सप्लेनरमधून जाणून घेऊया...

काय आहे संपूर्ण प्रकरण?

तीन वर्षांपूर्वी केरळच्या कोझिकोड शहरात जिया पॉल जहादला भेटली होती. हे दोघेही ट्रान्सजेंडर होते. पहिल्याच भेटीत दोघांची मैत्री झाली आणि नंतर त्यांच्यात जवळीक वाढू लागली. लवकरच त्यांच्या मैत्रीचे रुपांतर प्रेमात झाले आणि त्यांनी एकत्र राहण्याचा निर्णय घेतला. जिया सुरुवातीला एक मुलगा होता. जहादला भेटल्यानंतर वर्षभरानंतर त्याने आपले लिंग बदलून मुलगी झाली. त्याच वेळी जहाद हा मुलीतून मुलगा झाला.

आता जहाद मुलगा झाल्यावरही गरोदर राहिला आहे. देशातील अशा प्रकारची ही पहिलीच घटना आहे, जेव्हा पुरुष ट्रान्सजेंडर एका बाळाला जन्म देईल. दोन वर्षांपूर्वी 23 वर्षीय जहाद आणि 21 वर्षीय जिया पावल यांनी लिंग बदलण्याची प्रक्रिया सुरू केली होती. 2022 मध्ये जहादच्या गर्भधारणेमुळे या जोडप्याला लिंग बदलण्याची ही प्रक्रिया मध्येच थांबवावी लागली. 3 फेब्रुवारी 2023 रोजी जियाने इंस्टाग्रामवर एक फोटो शेअर केला की जहाद 8 महिन्यांचा गर्भवती आहे.

या जोडप्याने त्यांच्या पोस्टमध्ये म्हटले आहे की ते पालक झाल्यानंतर पुन्हा एकदा ते दोघेही लिंग बदलण्याची प्रक्रिया सुरू करतील. जियाने एका मुलाखतीत सांगितले की- 'जेव्हा आम्ही 3 वर्षांपूर्वी एकत्र राहायला सुरुवात केली तेव्हा आम्हाला वाटले की आमचे आयुष्य इतर ट्रान्सजेंडर जोडप्यांपेक्षा वेगळे असावे. आम्हाला एक मूल हवे होते, जेणेकरून कोणीतरी आपले असावे. आम्ही गेल्यावरही आमच्या मागे काहीतरी सोडून जावे.

पुरुष झाल्यावरही जहाद गरोदर कसा राहिला?

लिंग बदलण्यासाठी जहादने आपले दोन्ही स्तन काढून टाकले होते. मात्र, त्याची स्तन काढून टाकण्याची शस्त्रक्रिया पूर्ण झाली नाही. तसंच त्याची पुरूष होण्याची प्रक्रिया अजून अपूर्णच होती तेव्हा एके दिवशी दोघांनी संबंध ठेवले. त्यामुळे जहाद गरोदर राहिला.

जहादच्या म्हणण्यानुसार, त्याची कोझिकोड शासकीय वैद्यकीय महाविद्यालय रुग्णालयात लिंग बदलाची थेरपी सुरू आहे. आता मुलाच्या प्रसूतीनंतर तो पुन्हा एकदा पुरुष बनण्याची प्रक्रिया नव्याने सुरू करेल. जन्मानंतर, बाळाला काही काळासाठी आईच्या दुधाच्या बँकेतून पिण्यासाठी दूध दिले जाईल. आता हे जोडपे पालक होण्याची आतुरतेने वाट पाहत आहे.

लिंग बदलल्यानंतर ट्रान्सजेंडर गर्भवती होऊ शकते का?

गर्भधारणेसाठी सर्वात महत्वाची गोष्ट म्हणजे गर्भाशय. ज्याला गर्भाशय आहे ती व्यक्ती गरोदर राहू शकते. या कारणामुळे, मादी म्हणून जन्मलेल्या 'सिसजेंडर मादी' आणि 'ट्रान्सजेंडर नर' गरोदर राहू शकतात कारण त्यांना मादी प्रजनन अवयव तसेच गर्भाशय असते.

एवढेच नाही तर स्त्रीपासून पुरुष होण्यासाठी लिंग बदलाची थेरपी घेणारे लोकही गरोदर राहू शकतात. जर एखाद्याने लिंग बदलासाठी गर्भाशय काढून टाकले असेल, परंतु अंडाशय, गर्भाशय ग्रीवा आणि फॅलोपियन ट्यूब काढल्या नाहीत, तर पुरुष जोडीदाराशी शारीरिक संबंध ठेवल्यास फॅलोपियन ट्यूबमध्येच गर्भधारणा होऊ शकते. तथापि, या प्रकारची गर्भधारणा पुढे नेणे कठीण आहे.

जहादच्या बाबतीतही असेच काहीसे घडले आहे. लिंग बदलामुळे तो पुरुष दिसू लागला, परंतु त्याच्या शरीरातून सर्व स्त्री प्रजनन अवयव काढून टाकले गेले नव्हते.

आता जाणून घ्या गरोदर राहण्यासाठी कोणत्या गोष्टींची गरज आहे?

गर्भधारणेसाठी साधारणपणे तीन गोष्टी आवश्यक असतात. शुक्राणू, अंडबीज, गर्भाशय आणि काही हार्मोन्स. नैसर्गिक प्रक्रियेत पुरुषाच्या वीर्यातून शुक्राणू बाहेर पडतात. त्यांची संख्या लाखोंच्या घरात असते. मादीच्या अंडाशयातून अंडबीज बाहेर पडतात. जेव्हा नर आणि मादी एकमेकांशी संबंध ठेवतात तेव्हा वीर्याद्वारे शुक्राणू परिपक्व अंड्यात पोहोचतात आणि फॅलोपियन ट्यूबमध्ये (स्त्री भाग) फलित करतात. फलित झाल्यानंतर हे अंडबीज स्त्रीच्या गर्भाशयात जाते.

यासह गर्भधारणा सुरू होते. गर्भधारणेला सपोर्ट करण्यासाठी, एचसीजी, एचपीएल, इस्ट्रोजेन सारख्या हार्मोन्सची आवश्यकता असते, जे स्त्रीच्या शरीराद्वारे सोडले जातात.

सामान्य पुरुष गर्भवती होऊ शकतो का?

गर्भाशय नसल्यामुळे सामान्य पुरुष गर्भवती होऊ शकत नाही. एखाद्या पुरुषाच्या शरीरात गर्भाशयाचे प्रत्यारोपण झाले तरी तो गर्भवती होणे सोपे नसते. याचे कारण म्हणजे आई होण्यासाठी आणखी अनेक जैविक प्रक्रियांचीही गरज असते.

मात्र, जोसेफ फ्लेचर नावाच्या लेखकाने 1974 मध्ये 'द एथिक्स ऑफ जेनेटिक कंट्रोल' नावाचे पुस्तक लिहिले. या पुस्तकात त्यांनी पहिल्यांदाच पुरुषांमध्ये गर्भाशय प्रत्यारोपणाची कल्पना दिली. त्यांचा असा विश्वास होता की स्त्रियांप्रमाणेच पुरुषांच्याही शरीरात स्तनाग्र, पिट्यूटरी ग्रंथी असतात, ज्यामुळे ते बाळाला त्यांचे दूध पाजू शकतात.

ओटीपोटात गर्भधारणा हा देखील पुरुषांसाठी माता होण्याचा एक मार्ग आहे. या पद्धतीमध्ये इन विट्रो फर्टिलायझेशन म्हणजेच IVF च्या मदतीने अंडबीज आणि शुक्राणू यांचे प्रयोगशाळेत फलन केले जाते. त्यानंतर ते प्रयोगशाळेत विकसित केले जाते आणि पोटात प्रत्यारोपण केले जाते. यासाठी हार्मोन थेरपीचीही मदत घेतली जाते. अशा प्रकारे मुलाला जन्म देणे अत्यंत धोकादायक आहे.

पुरुषांना पिता बनवताना 3 मुख्य आव्हाने कोणती आहेत?

रिप्रॉडक्टिव्ह अँडोक्रिनोलॉजिस्ट मानतात की गर्भधारणेच्या मार्गात पुरुषांना 3 मुख्य आव्हानांचा सामना करावा लागतो…

पहिले: त्यांच्याकडे गर्भधारणेसाठी आवश्यक असलेले हार्मोन्स पुरेसे नसतात.

दुसरे: पुरुषांत महिलांसारखी प्रजनन प्रणाली नसते.

तिसरे: गर्भाशय (मुलासाठी गर्भ) आणि अंडाशय (शुक्राणुंना फलित करण्यासाठी आवश्यक अवयव) पुरुषांमध्ये नसतात.

अहवालानुसार, वैद्यकीय विज्ञानाने यापैकी काही आव्हानांचा सामना केला आहे. पहिल्या आव्हानावर हार्मोन थेरपीद्वारे मात करता येते. लिंग बदलासाठी, जसे आजकाल बरेच काही घडत आहे, शस्त्रक्रियेद्वारे पुरुषांमध्ये आवश्यक प्रजनन प्रणाली तयार केली जाऊ शकते. तर अंडाशयाचा पर्याय आयव्हीएफ स्वरूपात आहे.

चीनमध्ये संशोधनादरम्यान नर उंदराला आई बनवणे शक्य झाले

बऱ्याच काळापासून मानवाच्या मनात हा प्रश्न निर्माण होत आहे की लिंग बदलून पुरुष मूल जन्माला घालू शकतो का? या प्रश्नाचे उत्तर जाणून घेण्यासाठी चिनी शास्त्रज्ञांनी उंदरांवर संशोधन सुरू केले.

चीनच्या नेव्हल मेडिकल युनिव्हर्सिटी, शांघायच्या संशोधकांनी जून 2021 मध्ये एक अहवाल प्रकाशित केला. यामध्ये त्यांनी नर उंदरामध्ये गर्भाशय प्रत्यारोपणाची माहिती दिली. गरोदर नर उंदराने 10 पिलांना जन्म दिल्याचे सांगण्यात आले. यानंतर, शास्त्रज्ञांनी दावा केला की गर्भाशय प्रत्यारोपणाने पुरुष गर्भवती होण्याची शक्यता वाढली आहे.

ऋग्वेदातही पुरुष संततीचा उल्लेख आहे

ऋग्वेदात शिव आणि पार्वतीविषयी एक अतिशय लोकप्रिय धार्मिक कथा आहे. अंबिका वनात फिरत असताना शिव-पार्वती प्रेमात मग्न झाले होते, तेव्हा काही ऋषी तेथे आले होते, असे सांगितले जाते.

ऋषींचे अचानक आगमन पाहून पार्वती लाजली. यामुळे शिव संतप्त झाले आणि त्यांनी शाप दिला की जो कोणी अंबिका वनात प्रवेश करेल तो लगेच स्त्री होईल.

एकदा मनूचा मुलगा राजा ईल, अंबिका जंगलात भटकला आणि स्त्री बनला. दुःखी ईलने त्याचे नाव बदलून ईला ठेवले. मग तो बुध ऋषींना भेटला. दोघांच्या लग्नानंतर इलाने पुरुरवाला जन्म दिला. ज्याने नंतर आपल्या आईला शापातून मुक्त केले आणि ईला पुन्हा राजा ईलमध्ये बदलला.

हा पुरुरवा अप्सरा उर्वशीच्या प्रेमात पडला आणि त्यांच्या प्रेमकथेचा ऋग्वेदातही उल्लेख आहे. पुरुषाने मूल जन्माला घालण्याविषयी वेदांमध्ये उल्लेख असलेला ही एक धार्मिक कथा आहे.

ही बातमीही वाचा...

4 देशांमध्ये भूकंप आयुष्य जमीनदोस्त:भूकंपाचा कहर; 3 शक्तिशाली धक्क्यांनी तुर्की-सीरियामध्ये 2500 ठार, 8 हजारांवर जखमी