पुतिन यांचे विरोधक नेवलनी यांच्यावर बनलेल्या डॉक्युमेंट्रीला ऑस्कर:पत्नी म्हणाली- त्यांना सत्य बोलल्याची शिक्षा; 700 दिवसांपासून जेलमध्ये

रशियाचे राष्ट्राध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन यांचे विरोधक अ‌ॅलेक्सी नवलनी यांच्यावरील माहितीपटाला (Documenty) ऑस्कर पुरस्कार मिळाला आहे. 'नवलनी' असे या माहितीपटाचे नाव आहे. रविवारी झालेल्या सोहळ्यात त्याला सर्वोत्कृष्ट डॉक्युमेंट्रीचा पुरस्कार मिळाला. पुरस्कार स्विकारण्यासाठी डॉक्युमेंट्रीचे दिग्दर्शक डॅनियल रोहर आणि नवलनी यांची पत्नी युलिया नवलनी या मंचावर पोहोचल्या. याप्रसंगी युलिया भावूक झाली, ती म्हणाली की, माझे पती नवलनी जेलमध्ये आहेत. कारण त्यांनी सत्य सांगितले. लोकशाही वाचवण्याचा प्रयत्न केला. मी त्या दिवसाची वाट पाहत आहे, जेव्हा तुमचा आणि आमचा देश स्वतंत्र होईल.

नेवलनी यांच्या माहितीपटात नेमकं काय...
अमेरिकन कंपनी CNN आणि HBO यांनी मिळून ही डॉक्युमेंट्री बनवली आहे. सायबेरियातील नवलनी यांच्यावर झालेल्या प्राणघातक हल्लापासून ते रशियाला जाणे आणि तेथे अटक होणे या कथेचे वर्णनस यात कथेत करण्यात आले आहे. या माहितीपटात रशियात लोकशाही आणण्यासाठी आणि पुतिन यांच्या विरोधात नवलनी यांचा संघर्ष आणि त्यादरम्यान त्यांना झालेला त्रास दाखवण्यात आला आहे. 2020 मध्ये, नवलनीवर एजंटद्वारे विषारी हल्ला करण्यात आला होता. असे मानले जाते की, हे रशियन सरकारने केले होते.

ऑस्कर विजेते कसे निवडले जातात?
अकादमी ऑफ मोशन पिक्चर्स आर्ट्स अँड सायन्सेस हा ऑस्कर पुरस्कार देणारा गट आहे. यात चित्रपट उद्योगातील 10 हजारहून अधिक सदस्यांचा समावेश आहे. जे 17 वेगवेगळ्या विभागांमध्ये विभागले गेले आहेत. या सर्व सदस्यांसाठी ते कोणत्या ना कोणत्या प्रकारे चित्रपटांच्या व्यवसायाशी जोडलेले असणे आवश्यक आहे. त्यापैकी सुमारे 9,600 मतदानासाठी पात्र आहेत.
अकादमीचे बहुतांश सदस्य हे अमेरिकेतील आहेत. सध्या अकादमीचे सुमारे 40 सदस्य भारतातून आहेत.
यात मजेशीर बाब म्हणजे, या अकादमीचा सदस्य फिल्मचा जाणकार होऊ शकत नाही. यासाठी सदस्य हा चित्रपट कलाकार असावा, तसेच चित्रपटगृहांमध्ये प्रदर्शित होणाऱ्या चित्रपटांच्या निर्मितीमध्ये सहभागी असलेली व्यक्ती असावी.

माहितीपट आणि फीचर फिल्म्सचे नामांकन कसे केले जाते
समजा एखाद्या देशातून चित्रपट पाठवला गेला. एक स्वतंत्र श्रेणी देखील आहे. अकादमी सर्व शाखांच्या सदस्यांना या आंतरराष्ट्रीय वैशिष्ट्य श्रेणीमध्ये मतदान करण्याची परवानगी देते. सदस्य चित्रपट पाहतात आणि प्रत्येक चित्रपटाला त्यांचा स्कोअर देतात. याद्वारे प्रथम चित्रपट शॉर्टलिस्ट केले जातात. ज्या सदस्यांनी सर्व माहितीपट किंवा चित्रपट पाहिले आहेत. तेच अंतिम नामांकित व्यक्तींना मतदान करू शकतात. यानंतर सर्वाधिक मते मिळविणाऱ्या चित्रपटांची पुरस्कारासाठी निवड केली जाते.