मिशन:ब्राझीलच्या 91 वर्षीय फोटोग्राफर वाचवत आहेत अ‍ॅमेझॉन रेन फॉरेस्ट

ख्यातनाम छायाचित्रकार क्लॉडिया अंदुजार हेडफोन लावून साओ पाउलो येथील त्यांच्या अपार्टमेंटमध्ये दररोज रात्री सात वाजता त्यांच्या डेस्कवर बसतात. संगणक चालू होतो. मिशनरी कार्लो जेक्विनी यांच्याशी स्काइपवर त्यांचे संभाषण होत आहे. ५० वर्षांपूर्वी अंदुजार जेक्विनी यांना भेटल्या होत्या. तेव्हाच त्यांनी ब्राझीलच्या अ‍ॅमेझॉन प्रदेशात पावसाच्या जंगलात राहणाऱ्या यानोमामी मूळनिवासींसाठी मोहीम सुरू केली. मानववंशशास्त्रज्ञ ब्रूस अल्बर्ट हेही या दोघांच्या मोहिमेशी जोडले गेले आहेत. ३८ हजार लोकसंख्येच्या यानोमामी मूळनिवासींच्या जमीन आणि जंगलाचे रक्षण करण्यासाठी या लोकांनी त्यांच्या गावात बराच काळ घालवला आहे.

अंदुजार आणि त्यांच्या सहकाऱ्यांच्या अथक प्रयत्नांचा परिणाम म्हणून १९९२ मध्ये व्हेनेझुएला आणि ब्राझीलच्या सीमेवरील सरकारी कायद्याने स्वदेशी लोकांसाठी स्वतंत्र क्षेत्र निश्चित केले. अंदुजार यांनी असंख्य छायाचित्रे घेऊन यानोमामींच्या परिस्थितीकडे जगाचे लक्ष वेधले. ९१ वर्षीय अंदुजार आता यापुढे यानोमामीचा कठीण प्रवास करू शकत नाही. त्यामुळे रोज रात्री त्या स्थानिक लोकांमध्ये राहणाऱ्या जेक्विनीशी बोलतात. त्यांच्याशी समाजाच्या समस्यांवर चर्चा करतो.

अंदुजार मूळनिवासींच्या संघर्षात एकत्र राहण्याचे मार्ग शोधत आहे. त्यांनी अनेक दशकांपूर्वी काढलेली छायाचित्रे आणि यानोमामी कलाकारांच्या कलाकृती आता जगातील अनेक शहरांमध्ये प्रदर्शित होत आहेत. त्या ब्राझीलच्या दोन संस्थांच्या सहकार्याने ३ फेब्रुवारीपासून पॅरिस, साओ पाउलो आणि मॅनहॅटन, न्यूयॉर्क येथे प्रदर्शित केल्या जातील. अंंदुजार यांना आशा आहे की, यामुळे यानोमामी लोकांच्या आणि जंगलांमध्ये होत असलेल्या शोकांतिकेविरुद्ध आवश्यक कारवाई करण्यास मदत होईल.

२०१८ मध्ये माजी अध्यक्ष बोल्सोनारो यांनी त्यांच्या निवडणूक प्रचारात स्थानिकांना एक इंच जमीन न देण्याची घोषणा केली होती. राष्ट्रपती असताना त्यांनी खनिज उत्खनन, लाकूड कापणी आणि पशुसंवर्धनासाठी संरक्षित क्षेत्रे दिली होती. अंदुजार आणि यानोमामीच्या लोकांनी त्याविरोधात मोहीम चालवली.