दहशतवाद्याला चीनचे अभय:पठाणकोट-पुलवामा हल्ल्याचा आरोपी रौफवर बंदीच्या भारताच्या प्रस्तावाला ड्रॅगनची आडकाठी

दहशतवादी संघटना जैश-ए-मोहम्मदचा म्होरक्या मसूद अझहरचा भाऊ अब्दुल रौफ अझहर याला संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदेच्या (UNSC) काळ्या यादीत टाकण्याची मागणी भारताने पुन्हा केली. मात्र चीनने पुन्हा यात आडकाठी घातली. रौफ अझहरचा संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषदेच्या 1267 ISIL आणि अल कायदाच्या प्रतिबंध यादीत समावेश करण्याच्या भारताच्या प्रस्तावाला चीनने विरोध केला आहे.

यापूर्वी गेल्या वर्षी ऑगस्टमध्ये भारत आणि अमेरिकेने अब्दुल रौफला जागतिक दहशतवादी घोषित करण्याचा प्रस्ताव ठेवला होता. तेव्हाही चीनने व्हिटो पॉवर वापरून तो थांबवला होता. चीनच्या प्रवक्त्याने सांगितले होते की, 'आम्हाला हे प्रकरण समजून घेण्यासाठी वेळ हवा आहे. त्यामुळे हा प्रस्ताव रखडला आहे. तथापि, या प्रस्तावाला UNSC च्या उर्वरित 14 सदस्यांचा पाठिंबा होता.

अमेरिकेने 2010 मध्ये रौफला दहशतवादी घोषित केले होते.

अमेरिकेने रौफवर 2010 मध्ये निर्बंध लादले होते. त्याच्यावर दहशतवादी कारवायांमध्ये सहभाग आणि भारतात आत्मघाती हल्ले घडवून आणल्याचा आरोप आहे. यानंतर रौफला जागतिक दहशतवादी घोषित करण्याचा प्रस्ताव संयुक्त राष्ट्राकडे पाठवण्यात आला, मात्र चीन प्रत्येक वेळी पाकिस्तानला पाठिंबा देत मागे हटतो.

लश्करच्या राजकीय शाखेच्या प्रमुख मक्कीला दहशतवादी घोषित

या वर्षी जानेवारीमध्ये लश्कर-ए-तोएबाच्या राजकीय शाखेचा प्रमुख आणि हाफिज सईदचा मेहुणा मक्की याला जागतिक दहशतवादी घोषित करण्यात आले होते. अमेरिका आणि भारताने मिळून हा प्रस्तावही मांडला होता, त्यावर चीनने आधी आक्षेप घेतला होता, पण नंतर तो मंजूर केला. यानंतर UNSC च्या अल कायदा निर्बंध समितीने मक्कीचा एकमताने दहशतवाद्यांच्या यादीत समावेश केला होता.

74 वर्षीय मक्की ‘लश्कर’मध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावत आहे. मक्की भारतात आणि विशेषत: जम्मू आणि काश्मीरमध्ये हिंसाचार आणि हल्ले घडवून आणण्यासाठी नियोजन, निधी पुरवणे, दहशतवाद्यांची भरती करणे आणि तरुणांचे ब्रेनवॉशिंग आणि कट्टरपंथी बनवण्यात गुंतलेला आहे.

अब्दुल रौफ हा मसूद अझहरचा भाऊ

अझहरचा जन्म 1974 मध्ये पाकिस्तानमध्ये झाला होता. तो मसूदचा भाऊ आहे आणि त्याच्या अनुपस्थितीत जैशशी संबंधित सर्व निर्णय घेतो. अब्दुलनेच 1999 मध्ये भारतीय विमानाचे अपहरण केले होते. त्यामुळे भारताला मसूद अझहरची सुटका करावी लागली. तेव्हापासून रौफचा भारतातील टॉप पाच मोस्ट वॉन्टेड दहशतवाद्यांच्या यादीत समावेश झाला आहे. अझहरने 2007 मध्ये जैशचा कार्यवाहक कमांडर म्हणूनही काम केले आहे. 2001 मध्ये भारतातील जम्मू आणि काश्मीर विधानसभेवर झालेला हल्ला, 2016 चा पठाणकोट दहशतवादी हल्ला, पुलवामा दहशतवादी हल्ला जैशने केला होता.

जागतिक दहशतवादी घोषित केल्यानंतर काय होते?

कोणत्याही व्यक्तीला जागतिक दहशतवादी घोषित करण्याचा निर्णय संयुक्त राष्ट्र सुरक्षा परिषद घेते. सुरक्षा परिषदेत पाच स्थायी सदस्य आहेत (अमेरिका, चीन, फ्रान्स, रशिया आणि ब्रिटन), तर 10 अस्थायी सदस्य आहेत. सर्व स्थायी सदस्यांच्या संमतीनंतरच कोणत्याही व्यक्तीला जागतिक दहशतवादी घोषित केले जाऊ शकते. या यादीत नाव आल्यानंतर कारवाईचे प्रामुख्याने तीन प्रकार आहेत.