आपल्या शहरातील ताज्या बातम्या आणि ई-पेपर मिळवा मोफत

डाउनलोड करा
  • Marathi News
  • International
  • One That Reconnects The Broken Connections Between The Brain And The Spine, Turns Thought Into Action, A Paralyzed Patient Can Walk Again.

डिजिटल ब्रिज:जो मेंदू आणि मणक्याचे तुटलेले कनेक्शन पुन्हा जोडतो, विचार कृतीत बदलतो, पक्षाघात झालेला रुग्ण पुन्हा चालू शकेल

दैनिक भास्करशी विशेष करारांतर्गत | जिनिव्हा13 दिवसांपूर्वी
  • कॉपी लिंक
  • दिव्य मराठी विशेष

जेव्हा मेंदू आणि मणक्याचा संबंध तुटतो तेव्हा कोणताही अवयव अर्धांगवायू होऊ शकतो. नैसर्गिकरीत्या हे पुन्हा जोडणे कठीण आहे, परंतु आता ते वैज्ञानिक पद्धतीने जोडण्याचा मार्ग सापडला आहे. स्वित्झर्लंडमधील लॉसने येथील स्विस फेडरल इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजीच्या टीमने तुटलेला मणका व मेंदू यांच्यातील संबंध पुन्हा जोडणारा ‘इंटरफेस ब्रिज’ तयार केला आहे. हे इलेक्ट्रिक स्विच टच स्क्रीनसारखे काम करते, ज्यात सिग्नल मिळताच अॅक्शन होते. टीममध्ये सामील असलेल्या शास्त्रज्ञ ग्रेगोअर कोर्टीन यांच्या मते, आम्ही मेंदू-संगणक इंटरफेस तंत्रज्ञानाचा वापर करून एक नवीन उपकरण तयार केले आहे. जे विचारांना कृतीत रूपांतरित करते. हे एक प्रगत तंत्रज्ञान आहे, जे अर्धांगवायू झालेल्या रुग्णांना त्यांचे पाय हलवण्यास मदत करते. यामुळे त्यांना पायऱ्या चढता येतात.

शास्त्रज्ञांनी या पुलाची ३ जणांवर चाचणी केली. त्यापैकी एक नेदरलँडचा ४० वर्षीय गर्ट जॅन ऑस्कॉम आहे, ज्याला १२ वर्षांपूर्वी अपघातानंतर एका पायाला आणि एका हाताला अर्धांगवायू झाला होता. त्यांच्या मानेच्या बाजूला पाठीच्या कण्याला दुखापत झाली होती. एका नवीन पद्धतीचा वापर करून शास्त्रज्ञांनी ऑस्कॉमच्या मेंदूमध्ये दोन डिस्क-आकाराची विद्युत उपकरणे प्रत्यारोपित केली, जेणेकरून ६४-इलेक्ट्रोड ग्रीडसह पाठीच्या कणाच्या खालच्या भागाला विद्युत प्रवाहाने सक्रिय केले जाईल. कंपन होताच मेंदू पाठीच्या त्या भागाला संदेश पाठवतो, जो आपल्या हालचालीसाठी जबाबदार असतो. या इंटरफेस ब्रिजमुळे ऑस्कॉमचा मेंदू आणि मणक्याचे कनेक्शन स्थिर होऊ लागले आहे. कोर्टीनच्या मते, पूर्वीचे उपकरण हे फक्त पूर्व-प्रोग्राम केलेले उत्तेजन होते, जे रोबोटिक स्टेपिंग हालचाली निर्माण करते. नवीन इंटरफेस वेगळा आहे. यामध्ये रोबोटिक काहीही नाही.

विचार करताच स्पंदन, हा संदेश इंटरफेसपर्यंत पोहोचतो
जेव्हा ऑस्काॅम चालण्याचा विचार करतो तेव्हा कवटीचे यंत्र मेंदूच्या बाहेरील थर कॉर्टेक्सला विद्युत नाडी पाठवते. हा सिग्नल ऑस्कॉमच्या बॅकपॅकमध्ये असलेल्या मेंदू-स्पाइन इंटरफेसपर्यंत पोहोचतो, जो ताबडतोब त्याचे डीकोड करतो आणि त्याची माहिती स्पाइनल पल्स जनरेटरला पाठवतो. माहिती मिळाल्यावर मणक्याची हालचाल सुरू होते आणि ऑस्कॉमने अर्धांगवायू झालेल्या पायांचा ताबा घेतात. इंटरफेसमधून ४० प्रशिक्षण सत्रे पूर्ण करून ही क्षमता प्राप्त केली आहे.