सौदी-चीनने पाकिस्तानला नवीन कर्ज दिले नाही:दोन्ही देशांनी 13 अब्ज डॉलरचे दिले होते आश्वासन, IMFने देखील कर्ज थांबवले

पाकिस्तानचे दोन कथित अतिशय जवळचे मित्र म्हणजे सौदी अरेबिया आणि चीन. मात्र, या दोन मित्रदेशांनी पाकिस्तानला त्याच्या कठीण काळात मदत करण्यापासून पाठ फिरविल्याचे दिसून आले आहे. पाकिस्तानकडे सद्या केवळ 6.7 अब्ज डॉलरची परकीय गंगाजळी आहे. यामुळे केवळ तीन आठवडे ते आयात करता येईल. तर यातून जुन्या कर्जाचे हप्तेही भरता येत नाहीत.

चीन आणि सौदी अरेबिया लवकरच पाकिस्तानला 13 अब्ज डॉलर्सचे नवीन कर्ज देणार असल्याचे अर्थमंत्री इशाक दार यांनी नोव्हेंबरमध्ये सांगितले होते. ते आजतागायत मिळालेले नाही. आणि या दोन्ही देशांनी नवीन कर्जावर बोलण्याबाबतही गप्प राहण्याचा निर्णय घेतला आहे. तर दुसरीकडे आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधी म्हणजेच IMF नेही कर्जाचा तिसरा हप्ता देण्यास पाकिस्तानला नकार दिला आहे. अशा स्थितीत जानेवारी ते मार्च या पहिल्या तिमाहीत विदेशी कर्ज आणि आयात परतफेड करण्यासाठी पाकिस्तान निधी कोठून आणणार यावर मोठे प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहेत.

चीन एक पाऊल पुढे गेला
पाकिस्तानच्या 'एक्स्प्रेस ट्रिब्यून' वृत्तपत्रातील बातमीनुसार, अर्थमंत्री दार यांनी, सौदी अरेबिया आणि चीनकडून 13 अब्ज डॉलर्सचे नवीन कर्ज मिळवण्याचा दावा करत असतील, परंतु वास्तव काही वेगळेच आहे. नोव्हेंबरच्या सुरुवातीला दोन्ही देशांसोबत बोलणी झाली आणि आतापर्यंत एकही पैसा देण्याचे आश्वासन दिले गेले नाही, तर त्यांच्या बाजूने एकही पैसा मिळू द्या.

रिपोर्टनुसार चीन आणखी एक पाऊल पुढे गेला आहे. त्याने पाकिस्तानकडून 1.3 अब्ज डॉलर्सचा हप्ता मागितला. चीनच्या या कृतीवर पाकिस्तान सरकारने अद्याप काहीही सांगितलेले नाही. अर्थमंत्री दार आता दावा करत आहेत की, आमची सौदी अरेबियाशी चर्चा सुरू आहे आणि तेथून लवकरच $3 अब्ज मिळतील अशी अपेक्षा आहे. दुसरीकडे सौदी अरेबियाने देखील या प्रकरणावर मौन बाळगले आहे.

नेमक पाणी कुठे मुरते, हे घ्या जाणून

पाकिस्तानकडे सद्या परकीय चलन साठा फक्त $6.7 अब्ज. यापैकी 2.5 अब्ज डॉलर सौदी अरेबियाकडून, 1.5 अब्ज डॉलर यूएई आणि 2 अब्ज डॉलर चीनचे आहेत. हे निधी सुरक्षा ठेवी आहेत, याचा अर्थ शाहबाज शरीफ सरकार ते खर्च करू शकत नाही. दुसरे म्हणजे, सौदी आणि UAE हे पैसे 36 तासांच्या नोटीसवर काढू शकतात. 2019 मध्येही पाकिस्तानची परकीय गंगाजळी तशीच काढली होती. IMF ने गेल्या महिन्यात $1.7 अब्ज कर्जाचा तिसरा भाग जारी करण्यास नकार दिला होता. तो पाकिस्तानला अटींनुसार महसूल वाढवून खर्च कमी करण्यास सांगत आहे.

8 डिसेंबर रोजी पाकिस्तानने सौदीला पत्र लिहून लवकरात लवकर 3 अब्ज डॉलरचे कर्ज देण्याची विनंती केली होती. पाकिस्तानला जानेवारीतच 8.8 अब्ज डॉलरचे हप्ते भरावे लागले आहेत. साहजिकच, एकीकडे, ते 6.7 अब्ज डॉलर्सचा रिझर्व्ह रिकामा करू शकत नाही. दुसरीकडे, इतर देश किंवा संस्थांकडून मदत मिळत नाही.

त्यात अर्थमंत्री दार नोव्हेंबरमध्ये म्हणाले होते की, आम्हाला चीन आणि सौदी अरेबियाकडून 13 अब्ज डॉलरचे आर्थिक पॅकेज मिळणार आहे. यापैकी $5.7 अब्ज नवीन कर्जे आहेत. चीनकडून 8.8 अब्ज आणि सौदीकडून 4.2 अब्ज रुपये मिळणार आहेत. असे म्हटले खरी. पण या देशांकडून मात्र हात वर केले जात आहेत.