दिव्य मराठी विशेष:अमेरिकेतील शीख सैनिकांवर धार्मिक श्रद्धा किंवा कर्तव्य यापैकी एक निवडण्यासाठी दबाव

अमेरिकन सैन्यातील शीख सैनिक त्यांच्या धार्मिक श्रद्धा आणि प्रतीके जपण्यासाठी धडपडत आहेत. एका सागरी अधिकाऱ्यासह चार शीख अमेरिकन लोकांनी यूएस मरीन कॉर्प्स (USMC) विरोधात गुन्हा दाखल केला आहे. मरीन कॉर्प्स त्यांच्यावर लष्करी किंवा धार्मिक विश्वासांपैकी एक निवडण्यासाठी दबाव आणत आहे, असा आरोप आहे. काही अपवाद वगळता, अमेरिकी सैन्याने अजूनही शिखांना पगडी, लांब केस आणि दाढी घालून सेवा करण्यास मोठ्या प्रमाणात मनाई केली आहे. वकील संघटना शीख कोलिशन आणि तीन कायदे संस्थांनी यूएसएमसी कॅप्टन सुखबीरसिंग तूर, मरीन मिलापसिंग चहल, आकाशसिंग आणि जसकिरत यांच्या वतीने खटला दाखल केला आहे. २७ पूर्व जनरल आणि १०० हून अधिक खासदारांनी या मुद्द्यावर शीख कोलिशनला पाठिंबा दिला आहे. शीख सैनिकांवर एक तर धार्मिक श्रद्धा पाळा किंवा लष्करी कर्तव्य बजावा, असा दबाव टाकला जात असल्याचे संघटनेचे म्हणणे आहे. यापूर्वी, अमेरिकन न्यायालयाचे अनेक आदेश आहेत, ज्यामध्ये धार्मिक स्वातंत्र्याचा हवाला देत शीख सैनिक त्यांच्या धार्मिक श्रद्धांचे पालन करून देशाची सेवा करू शकतात.

सध्या सुमारे १०० शीख त्यांच्या धार्मिक श्रद्धांचे पालन करत लष्कर आणि हवाई दलात सेवा देत आहेत. असे असूनही शीख सैनिकांना त्यांचे धार्मिक स्वातंत्र्य सुनिश्चित करण्यासाठी कायदेशीर लढाई लढावी लागत आहे. कोलिशनच्या वतीने खटला लढणाऱ्या विधिज्ञ गिसेल क्लॅपर म्हणतात की दाढी आणि पगडी हा शीख धर्माचा अविभाज्य भाग आहे, जो काढणे हा पर्याय नाही. या कारणांमुळे त्यांना देशसेवेपासून रोखणे हे पूर्णपणे अन्यायकारक आहे. चहल आणि जसकीरत यांनी गेल्या वर्षी अर्ज केला होता की त्यांना पगडी आणि दाढी घालून सैन्यात कर्तव्य बजावण्याची परवानगी द्यावी. फील्डवर असताना तसे करण्याची परवानगी देता येणार नाही, या कारणावरून त्याचा अर्ज फेटाळण्यात आला. तसेच, तुम्हाला धर्म आणि लष्कर यापैकी एकाची निवड करावी लागेल, अशी सूचना मरीन कॉर्प्सकडून करण्यात आली होती. क्लॅपर म्हणतात की ब्रिटन, ऑस्ट्रेलिया, कॅनडा येथे शीख सैनिक त्यांच्या धार्मिक श्रद्धांसह बिनदिक्कत सेवा करत आहेत. ते पुढे म्हणतात की या देशात शीख मुलं आहेत ज्यांना सैन्यात भरती होण्याचा ध्यास आहे आणि त्यांना नंतर समजते की त्यांच्या धार्मिक मान्यतांमुळे त्यांना स्वीकारले जात नाही.

लेफ्टनंट तूर हे या प्रकरणी न्यायालयात जाणारे नवीनतम शीख अमेरिकन आहेत. ते सांगतात की नौसैनिकांनी बेसवर असताना धार्मिक मान्यतांसह सेवेची मागणी केली आहे, परंतु त्यांना युद्धभूमीत ड्रेस कोडचे पालन करण्याचे आदेश दिले आहेत. याचा अर्थ आपल्यासारख्या युद्ध अधिकाऱ्याला धार्मिक विश्वास किंवा सैन्य यापैकी एक निवडावे लागते. तूर म्हणतात की मरीन कॉर्प्सने हे दाखवणे आवश्यक आहे की तुम्ही कसे दिसता याने काही फरक पडत नाही, तुम्ही तुमचे काम करू शकता हे महत्त्वाचे आहे.

मरीन कॉर्प्सचा असा विश्वास आहे की रायफलला तेल लावणे जितके महत्त्वाचे आहे तितकेच सैन्यात एकसमानता असणे आवश्यक आहे. सैनिकांमधील सांघिक संबंध एकसमानतेमुळे मजबूत होतात. जे युद्धाच्या वातावरणात आवश्यक आहे जेथे मृत्यू विखुरलेला दिसतो. इथे लष्कराला ही एकरूपता जपायची असते आणि युद्ध जिंकता यावे, जेणेकरून देशाचा कायदा संविधानानुसार आपले काम करू शकेल.

पहिल्या महायुद्धापासून अमेरिकन शीख सैनिक सेवा देत आहेत
१९१८ मध्ये भगतसिंग थिंद हे पहिले शीख होते ज्यांना धार्मिक श्रद्धांसह कर्तव्य करण्याची परवानगी मिळाली. १९८१ मध्ये, सैन्याने मिशनच्या आरोग्य आणि सुरक्षिततेचा हवाला देत धार्मिक चिन्हांसह कर्तव्यावर बंदी घातली. हे नियम २०१० पर्यंत लागू होते. यानंतर शिखांना सैन्यात स्थान मिळू लागले, परंतु कर्तव्यावर असताना धार्मिक श्रद्धा सोडण्याचा दबाव वाढू लागला. २०१६ मध्ये मेजर सिमरत पाल यूएस आर्मीच्या विरोधात कोर्टात गेले आणि केस जिंकले. शीख धर्माच्या प्रतीकांचे पालन केल्याने लष्करी धर्माच्या कार्यात अडथळा येत नाही, असे न्यायालयाने म्हटले आहे. सिमरत पालच्या प्रशिक्षणानंतरच कमांडर म्हणाले होते की, जर तुम्हाला सैन्यात राहायचे असेल तर तुम्हाला पगडी सोडावी लागेल.