संयुक्त राष्ट्र प्रमुखांचा युक्रेन दौरा:कीवमध्ये झेलेन्स्की यांची भेट घेणार, धान्य निर्यात योजना सुरू ठेवण्याबाबत करार शक्य

संयुक्त राष्ट्रांचे प्रमुख अँटोनियो गुटरेस मंगळवारी रात्री उशिरा युक्रेनमध्ये दाखल झाले. राजधानी कीवमध्ये ते राष्ट्राध्यक्ष झेलेन्स्की यांची भेट घेतील. या बैठकीत ब्लॅक समुद्रातून धान्य निर्यात ठेवण्याबाबत विचार केला जाऊ शकतो.

गेल्या वर्षी 24 फेब्रुवारीला रशियाने युक्रेनवर हल्ला केला होता. यानंतर दोन्ही देशांमध्ये युद्ध सुरू झाले. या प्रकरणातील एकमेव दिलासा 7 महिन्यांपूर्वी घडला. तेव्हा रशिया आणि युक्रेन यांनी एकमत केले होते की, दोन्ही देश ब्लॅक समुद्रातून गहू, तांदूळ किंवा तत्सम खाद्यपदार्थ घेऊन जाणाऱ्या कोणत्याही जहाजावर हल्ला करणार नाहीत.

UN ची आशा- करार चालू राहील संयुक्त राष्ट्राचे मुख्य प्रवक्ते स्टीफन दुजारेक यांनी मंगळवारी सांगितले की, गुटरेस युक्रेनच्या शेजारील देश पोलंडमध्ये पोहोचले आहेत. येथून बुधवारी सकाळी ते कीवला रवाना होतील. युक्रेनच्या राजधानी कीव येथे ते झेलेन्स्की यांची भेट घेणार आहेत. रशिया-युक्रेन युद्ध सुरू झाल्यापासून संयुक्त राष्ट्रांच्या प्रमुखांचा युक्रेनचा हा तिसरा दौरा आहे. तो गेल्या वर्षी एप्रिलमध्ये आणि पुन्हा ऑगस्टमध्ये युक्रेनला गेला होता.

झेलेन्स्की आणि गुटरेस यांच्यातील चर्चेतील मुख्य मुद्दा धान्यवर असेल. (धान्य निर्यात योजना) राहील. गेल्या वर्षी ऑक्टोबरमध्ये रशिया आणि युक्रेनमध्ये हा करार झाला होता. आतापर्यंत दोन्ही देशांनी हा करार संपुष्टात आणायचा असल्याचे कोणतेही संकेत दिलेले नाहीत.

तसे, विशेष म्हणजे प्रवक्त्यांनी संयुक्त राष्ट्र प्रमुखांच्या युक्रेन दौऱ्याबाबत कोणतीही तपशीलवार माहिती दिली नाही. संयुक्त राष्ट्रांचे प्रमुख केवळ युक्रेनबाबत वक्तव्ये करत असल्याने रशिया संतापला असल्याचे मानले जात आहे. संयुक्त राष्ट्र प्रमुख अमेरिका आणि नाटो विषयी काहीही बोलले नाही. रशिया आणि युक्रेन आफ्रिकेच्या गरजेच्या 40% अन्न निर्यात करतात. युद्धामुळे या वर्षी गव्हाचे भाव 60 टक्क्यांनी वाढले होते.

रशिया मागे हटण्यास तयार नाही
यावर्षी सुरक्षा परिषदेच्या बैठकीत गुटरेस यांनी रशियाला खडसावले. ते म्हणाले होते - रशियाच्या हल्ल्यामुळे मोठ्या प्रमाणावर मृत्यू आणि विध्वंस झाला. हे UN नियमांच्या विरोधात आहे. युक्रेनमधील लोकांना नरकासारखे जीवन जगावे लागत आहे.

यानंतर UN प्रमुखांनी कीव आणि मॉस्कोमध्ये मध्यस्थी करण्याचा प्रयत्न केला. तेव्हा किमान तीन वेळा असे घडले. तथापि, सर्वकाही अयशस्वी झाले. याचे कारण कधी रशिया तर कधी युक्रेन मागे हटायला तयार नव्हते.

रशियाने आधी काय सांगितले

त्यानंतर गुड न्यूज,
रशियाचे परराष्ट्रमंत्री लॅव्हरोव्ह यांच्या या वक्तव्यानंतर त्यांनी तुर्कस्तानच्या परराष्ट्रमंत्र्यांची भेट घेतली. UN देखील हस्तक्षेप केला. यानंतर यूएन आणि तुर्कियेने मिळून रशिया आणि युक्रेनमध्ये ग्रीन करार केला. रशिया आणि युक्रेन हे दोन्ही देश आफ्रिकेसह जगातील अनेक देशांना अन्न पुरवठ्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतात. यामुळेच आफ्रिकेतील अनेक गरीब देशांमध्ये उपासमारीचा धोका निर्माण झाला होता. रशियाने काळ्या समुद्रातील युक्रेनच्या बंदरांना लक्ष्य केले होते. त्यामुळे तेथून युक्रेनचे धान्य निर्यात होत नव्हते.

जगाला मोठा दिलासा
करारानंतर, युक्रेनच्या एका अधिकाऱ्याने सांगितले होते - आम्ही जगातील चौथ्या क्रमांकाचे कॉर्न निर्यात करणारा देश आहोत. अन्न संकटापासून अन्नसुरक्षेपर्यंतचा मार्ग ठरवणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. युक्रेनला आपली जबाबदारी समजते. तुर्कीचे संरक्षण मंत्री हुलुसी अकर म्हणाले - रशिया, युक्रेन, तुर्की आणि संयुक्त राष्ट्राचे अधिकारी इस्तंबूलमध्ये उपस्थित राहणार आहेत. त्यांच्यासमोर शिपमेंटची तपासणी केली जाईल. त्यानंतर पुढे जाण्याची परवानगी दिली जाईल.