फाल्गुन महिन्याची पौर्णिमा दोन दिवस:होलिका दहन 6 मार्चला, 7 तारीख व्रत आणि स्नान-दानासाठी शुभ

फाल्गुन महिन्याची पौर्णिमा 6 आणि 7 मार्चला आहे. मात्र सोमवारी संपूर्ण रात्र आणि मंगळवारी पूर्ण दिवस पौर्णिमा असेल. त्यामुळे 6 आणि 7 तारखेला होलिका दहन होणार आहे. दुसरीकडे, 7 चा संपूर्ण दिवस स्नान-दान, व्रत-पूजेसाठी शुभ राहील. या तिथीला शास्त्रात सण म्हटले आहे. या दिवशी भगवान विष्णू आणि श्रीकृष्ण यांची पूजा केली जाते. तीर्थ किंवा पवित्र नद्यांमध्ये स्नान केले जाते. या दिवशी केलेले दान आणि उपवास अक्षय फळ देतात.

फाल्गुन पौर्णिमा : वसंतोत्सव
फाल्गुन महिन्याची पौर्णिमा ही वसंत ऋतूमध्ये येते. म्हणूनच याला वसंतोत्सव असेही म्हणतात. या दिवशी होलिका दहन केले जाते. काही पौराणिक मान्यतेनुसार या दिवशी समुद्रमंथनातून लक्ष्मीजींचे दर्शन झाले. म्हणूनच देशातील काही ठिकाणी लक्ष्मीची विशेष पूजा केली जाते.

चंद्रदेवाला अर्घ्य
पौर्णिमेला जुळून येत असलेल्या नक्षत्रांच्या शुभ संयोगात चंद्राला अर्घ्य अर्पण करण्याचे विशेष महत्त्व असेल. फाल्गुन महिन्यातील पौर्णिमेला चंद्राची पूजा केल्याने रोगाचा नाश होतो. या सणाला पाण्यात दूध मिसळून चंद्राला अर्घ्य अर्पण करावे. यानंतर अबीर, गुलाल, चंदन, अक्षत, ष्टगंध, फुले व नैवेद्य अर्पण करून चंद्रदर्शन करून आरती करावी. अशा प्रकारे चंद्राची पूजा केल्याने रोग दूर होतात.

ज्योतिषशास्त्रात पौर्णिमेचे महत्त्व
जेव्हा सूर्य आणि चंद्रातील फरक 169 ते 180 पर्यंत असतो तेव्हा पौर्णिमा तिथी येते. यांचे स्वामी स्वतः चंद्रदेव आहेत. पौर्णिमेच्या वेळी सूर्य आणि चंद्र अगदी समोरासमोर असतात. म्हणजेच या दोन ग्रहांच्या स्थितीतून समसप्तक योग तयार होतो. पौर्णिमेचे विशेष नाव सौम्या आहे. ही पूर्ण तिथी आहे. म्हणजेच पौर्णिमेला केलेल्या शुभ कार्याचे पूर्ण फळ मिळते. ज्योतिषशास्त्रीय ग्रंथांमध्ये पौर्णिमेच्या तिथीची दिशा उत्तर-पश्चिम (वायव्य) वर्णन केलेली आहे.