2028 पर्यंत पहिला 'स्पेस बेबी' जन्माला येईल:IVF द्वारे अंतराळात तयार होईल मानवी भ्रूण, पृथ्वीवर होईल प्रसूती

1961 मध्ये मानव पहिल्यांदा अंतराळात गेला. तेव्हापासून प्रत्येकाच्या मनात प्रश्न आहे की अंतराळात मूल जन्माला घालता येईल का? जगभरातील शास्त्रज्ञ 62 वर्षांनंतरही हे गूढ उकलू शकलेले नाहीत. तथापि, ब्रिटन आणि नेदरलँडचे शास्त्रज्ञ लवकरच या प्रश्नाचे उत्तर देऊ शकतील.

आयव्हीएफ उपचाराने मुले जन्माला येतील

iNews च्या रिपोर्टनुसार, ब्रिटीश वैज्ञानिक डच कंपनी स्पेसबॉर्न युनायटेडच्या सहकार्याने असिस्टेड रिप्रोडक्शन टेक्नॉलॉजी इन स्पेस (ARTIS) मॉड्यूल बनवत आहेत. या अंतर्गत अंतराळात जैव उपग्रह पाठवण्यात येणार आहे. याच्या आत, इन-व्हिट्रो फर्टिलायझेशन (IVF) उपचाराद्वारे गर्भाचा जन्म होईल. ते पृथ्वीवर आणून स्त्रीच्या गर्भात ट्रान्सफर केले जाईल. पृथ्वीवर जन्माला आलेल्या या मुलांना 'स्पेस बेबीज' म्हटले जाईल.

स्पेसबॉर्नचे संस्थापक डॉ. एगबर्ट एडेलब्रोक म्हणतात – या प्रकल्पाचा अंतिम उद्देश पृथ्वीच्या बाहेर नैसर्गिकरित्या मुले जन्माला घालणे हा आहे. मात्र, त्याआधी सध्याच्या तंत्रज्ञानाची अवकाशात चाचणी घ्यायची आहे. यानंतरच अंतराळात सेक्स, गर्भधारणा आणि प्रसूतीवर लक्ष केंद्रित केले जाईल.

प्रथम उंदरांवर प्रयोग केला जाईल

या प्रकल्पासाठी प्रथम उंदरांवर प्रयोग केला जाणार आहे. त्यांचे शुक्राणू आणि अंडबीजे अंतराळात फलित होतील. मॉड्यूलच्या तंत्रज्ञानाची चाचणी घेणारे पहिले उड्डाण एप्रिलमध्ये कॅनडातून उड्डाण करेल. संशोधकांच्या म्हणण्यानुसार, IVF कार्यरत असलेला एक पूर्ण-कार्यक्षम जैव-उपग्रह 18 ते 24 महिन्यांत तयार होईल.

स्पेसबॉर्नला एसगार्डिया कंपनीचे सहकार्य आहे. ही कंपनी 2016 मध्ये स्थापन झाली होती. अंतराळात जगातील पहिली मानवी वसाहत उभारणे हा त्याचा उद्देश आहे. कंपनीचा दावा आहे की या वसाहतीसाठी 10 लाख लोकांनी आधीच नोंदणी केली आहे.

पुढील 5 वर्षांत मानवावर प्रयोग

डॉ. एडेलब्रोक सांगतात की, येत्या 5 वर्षांत मानवी पेशींसह जैव उपग्रह अवकाशात पाठवता येतील. तसेच, अंतराळात पहिल्या मानवी मुलाची प्रसूती 2031 पर्यंत होऊ शकते. सध्या हे पृथ्वीच्या खालच्या कक्षेतच शक्य होणार आहे. मात्र, यासाठी तंत्रज्ञान आणि मानवाची निवड अत्यंत काळजीपूर्वक करावी लागणार आहे.

उदाहरणार्थ, गरोदर स्त्रिया आणि वैद्यकीय कर्मचार्‍यांची निवड अत्यंत विवेकपूर्णपणे केली जाईल. ज्या महिलांवर हा प्रयोग केला जाईल त्यांना किमान दोन यशस्वी प्रसूतीचा अनुभव असावा. त्यांच्या शरीरात उच्च किरणोत्सर्ग सहन करण्याची ताकद देखील असली पाहिजे.

30 महिला एकदाच गरोदर राहतील

डॉ. एडेलब्रोक यांच्या मते, अंतराळात मुले जन्माला घालण्याच्या संपूर्ण प्रक्रियेचे नियोजन करणे खूप कठीण असेल. यामध्ये तापमान, हवामान किंवा रॉकेट प्रक्षेपण यामधील अंदाज विचारात घ्यावा लागेल. प्रयोग फक्त एका गर्भवती महिलेवरच करता येणार नाही. एकाच वेळी सुमारे 30 महिलांना गर्भवती केले जाईल.

संशोधकांचे म्हणणे आहे की उंदीर आणि मानवी पेशींवर केलेल्या प्रयोगांमुळे अंतराळात गर्भधारणा आणि प्रसूतीची सुरक्षितता स्पष्ट होईल. त्यांना आशा आहे की काही वर्षांत मुले अवकाशात जन्माला येतील आणि भविष्यात मानव दुसऱ्या ग्रहावर किंवा पृथ्वीच्या बाह्य कक्षेत जाऊन स्वतःची वसाहत बनवू शकेल.