आपल्या शहरातील ताज्या बातम्या आणि ई-पेपर मिळवा मोफत
डाउनलोड कराकडाक्याच्या थंडीपासून दिलासा मिळावा म्हणून हिवाळ्यात लोक ठिकठिकाणी शेकोटी पेटवताना दिसतात. लोक शेगडी, कोळसा, उपला आणि लाकडे जाळून शेकोटी पेटवतात. या गोष्टी आराम तर देतात, मात्र आरोग्यासाठी हानिकारक असतात. डॉ.अमित सेन शेकोटीचे तोटे सांगत आहेत.
कोळशाच्या शेकोटीवर शेकणे हानिकारक
जेव्हा कोळसा किंवा लाकूड जाळून शेकोटी केली जाते तेव्हा धुरासोबत कार्बन बाहेर पडतो. हा कार्बन श्वसनमार्गाद्वारे शरीरात पोहोचतो, त्यामुळे हिमोग्लोबिनचे रेणू अवरोधित होतात आणि शरीराच्या संपूर्ण ऑक्सिजन वाहतूक प्रणालीवर परिणाम होतो. ऑक्सिजनच्या कमतरतेमुळे शरीरातील पेशी मरायला लागतात. काही लोकांना डोकेदुखी, चक्कर येणे आणि धाप लागणे यासारख्या समस्या येतात.
दमा आणि हृदयाच्या रुग्णांसाठी हानिकारक
कोळशाच्या शेकोटीमुळे दमा आणि हृदयाच्या रुग्णांना जास्त त्रास होतो. श्वास घेण्यास त्रास होतो आणि हृदयाला योग्य प्रमाणात ऑक्सिजन मिळत नाही आणि हानिकारक पदार्थ शरीरात पोहोचतात.
ऑक्सिजन पातळी कमी होते
शरीरातील सामान्य रक्तप्रवाहासाठी कार्बन उत्सर्जित होणे आणि पुरेशा प्रमाणात ऑक्सिजन उपलब्ध असणे आवश्यक आहे. हिवाळ्यात, जळत्या कोळशाच्या ज्वाळांमधून मोठ्या प्रमाणात कार्बन मोनॉक्साईड बाहेर पडू लागतो, जो थेट शरीरात पोहोचतो. कार्बन मोनॉक्साइड देखील घातक ठरू शकतो. हे मेंदूसाठीही हानिकारक आहे. मेंदूला ऑक्सिजन न मिळाल्यास अनेक मानसिक समस्या उद्भवू शकतात.
त्वचा जळण्याची आणि लालसरपणाची समस्या
जेव्हा खूप थंडी असते तेव्हा बरेचदा लोक तासनतास शेकोटीसमोर बसतात आणि यात वेळही कळत नाही. जळजळ जाणवेपर्यंत त्वचेवर लालसरपणा येतो. अनेक वेळा लोक कढईत किंवा भांड्यात आग लावून खोली गरम करतात. यामुळे खोलीत भरपूर कार्बन जमा होतो. झोपताना खोलीचा दरवाजा उघडा ठेवून झोपा. कोळशाची ज्योत खूप मजबूत असते ज्यामुळे त्वचा जलद जळते. मुलांसाठी ते अधिक हानिकारक आहे कारण त्यांची त्वचा संवेदनशील असते. जळल्यामुळे त्वचेवर लालसरपणा येतो किंवा त्वचा काळी पडू लागते.
हिमोग्लोबिन पातळी कमी होते
शरीरात हिमोग्लोबिनचे पुरेसे प्रमाण आवश्यक आहे. हिमोग्लोबिन कमी झाल्यामुळे शरीरातील रक्ताचे प्रमाण कमी होते. रक्ताचे प्रमाण कमी झाल्यास अशक्तपणाचा धोका वाढतो. काही प्रकरणांमध्ये अशक्तपणा देखील घातक ठरू शकतो. पुरुषांमध्ये साधारणपणे, 13.5 - 17.5 ग्रॅम प्रति डेसीलिटर ही हिमोग्लोबिनची सामान्य पातळी असते. तर महिलांमध्ये हिमोग्लोबिनचे प्रमाण 12.0 - 15.5 ग्रॅम प्रति डेसीलिटर सामान्य मानले जाते. जास्त वेळ शेकल्याने कार्बन मोनॉक्साईड फुफ्फुसात जाऊन रक्तप्रवाहात मिसळतो आणि हिमोग्लोबिनची पातळी कमी होऊ लागते. रक्तात मोनॉक्साइडचे प्रमाण वाढते, जी आरोग्यासाठी धोक्याची घंटा आहे.
शेकण्याची योग्य पद्धत
बंद खोलीत बसून कधीही शेकोटी पेटवू नका. यामुळे गुदमरल्यासारखे होते आणि काही वेळा ते प्राणघातक ठरू शकते. मोकळ्या व्हरांड्यात किंवा किंचित हवेशीर ठिकाणी आग लावा आणि शेक करा जेणेकरून धुरामुळे कोणतीही हानी होणार नाही.
आगीजवळ जास्त बसू नका, त्यामुळे डोळ्यांत धूर येतो आणि डोळ्यांत कोरडेपणा येतो. आग जळत असलेल्या ठिकाणापासून काही अंतरावर बसा आणि जास्त वेळ आगीसमोर राहू नका.
या बातम्याही वाचा...
Copyright © 2022-23 DB Corp ltd., All Rights Reserved
This website follows the DNPA Code of Ethics.