पशुपालकांची हेळसांड:घनसावंगी तालुक्यात लाखांवर पशूंच्या‎ आरोग्याचा भार केवळ चौघांच्या खांद्यावर‎

पशुपालन हा ग्रामीण अर्थव्यवस्थेचा कणा‎ समजला जातो. शेतकरी शेती करत जोडधंदा‎ म्हणून पशुधनाचा व्यवसाय करतात.‎ अशातच लम्पी स्कीन आजाराने घनसावंगी‎ तालुक्यात इंट्री केल्याने पशुपालकांनी चांगली‎ धास्ती धरली आहे. त्यातच घनसावंगी‎ तालुक्यातील पशुवैद्यकीय रुग्णालयातील‎ अनेक पदे रिक्त असल्यामुळे आजार पशुंवर‎ उपचार करण्यास अडचणीचे ठरत आहे.‎ पर्यायाने खासगीतून महागडे उपचार करुन‎ घ्यावे लागत आहे.‎ पशुसंवर्धन विभागात सुमारे ११ पैकी ७ पदे‎ रिक्त आहेत. त्यामुळे पशुंना उपचार करताना‎ पशुसंवर्धन विभागाची दमछक होत आहे.‎

घनसावंगी तालुक्यात मोठे लहान ९५ हजार‎ ३१९ जनावरे असून या पशूंच्या आरोग्यासाठी‎ पशुचिकित्सा केंद्रातील एकूण ११ जागांपैकी‎ केवळ ४ जणांची नियुक्ती आहे. जिल्हा‎ परिषदेच्या पशुसंवर्धन विभागा मार्फत‎ तालुक्यात ९ पशुसंवर्धन दवाखाने आहेत.‎ आणि राज्य शासना मार्फत पशुसंवर्धन‎ विभागाचा एकही दवाखाना घनसावंगी‎ तालुक्यात नसल्याने पशुंपालकांतून खंत‎ व्यक्त केली जात आहे.

यामध्ये घनसावंगी,‎ कुंभार पिंपळगाव, तीर्थपुरी, जांभसमर्थ,‎ गाढेसावरगाव, अशी ६ दवाखाने श्रेणी-१‎ मध्ये येतात. तर राणीउंचेगाव,‎ अंतरवालीटेंभी, खडका ही तीन दवाखाने‎ श्रेणी-३ मध्ये येतात. यामध्ये श्रेणी-१ पशु‎ वैद्यकीय दवाखान्यासाठी ७ पदे मंजूर असून‎ ६ रिक्त आहेत. श्रेणी- ३ मध्ये ४ पदे मंजूर‎ असून १ रिक्त आहे. मात्र तालुक्यात‎ पशुसंवर्धन विभागात ९ दवाखान्यांमध्ये ११‎ पैकी ७ पदे रिक्त आहेत. त्यामुळे पशुंवर‎ उपचार करताना पशुसंवर्धन विभागाची मोठी‎ धावपळ होत आहे. घनसावंगी तालुक्यात सन‎ २०१९ मधील पशु गणनेप्रमाणे तालुक्यात ९५‎ हजार ३१९ आहेत. गेल्या तीन वर्षात यामध्ये‎ सुमारे लाखोच्या वर पशूंची संख्या वाढल्या‎ असल्याचा अंदाज व्यक्त होत आहे.‎

म्हणजेच तालुक्यात सुमारे अंदाजे दोन‎ लाखाच्या वर जनावरे आहेत. तर केवळ ४‎ अधिकारी आणि डॉक्टर आहेत. अनेक‎ वर्षांपासून पशुसंवर्धन विभागात भरती‎ झालेली नाही. पशुसंवर्धन दवाखान्यातील‎ विविध विभागातील रिक्त पदामुळे वैद्यकीय‎ अधिकाऱ्यांसह कर्मचाऱ्यांची दमछाक होत‎ आहे. पशु रुग्णालयात जनावरांचे आरोग्य‎ तपासण्यासाठी ग्रामीण भागातील पशुपालक‎ येतात. परंतु पशुपालकांना पशूंच्या‎ आरोग्याच्या सोयी सुविधा पुरवताना‎ पशुसंवर्धन विभागाची दमछाक होत आहे.‎ रिक्त पदामुळे पशुसंवर्धन यंत्रणेवर ताण‎ तणाव पडत असल्याने घनसावंगी‎ तालुक्यातील रिक्त पदे तात्काळ भरणे‎ गरजेचे आहे. शासनाने पशुसंवर्धन‎ विभागातील रिक्त पदे भरण्याची मागणी‎ नागरिकांतून होत आहे. घनसावंगी तालुक्यात‎ लंपी स्कीनमुळे आतापर्यंत ८२ पशूंचा मृत्यू‎ झाला आहे. मात्र सध्या तरी प्रादुर्भाव घटला‎ असून परंतु चार जणांच्या मनुष्यबळावर‎ उपचार करणे शक्य होणार नाही. दरम्यान‎ घनसावंगी तालुक्यात लंम्पी स्किन च्या‎ लसीची मोठ्या प्रमाणावर मागणी करण्यात‎ आली होती. दरम्यान, पशुसंवर्धन‎ विभागातील अनेक पदे रिक्त आहेत.‎

पशूंचे लसीकरण पूर्ण; तालुक्यात लम्पी नियंत्रणात‎ पशुसंवर्धन विभागातील पदे रिक्त आहेत हे वास्तव्य आहे. परंतु घनसावंगी‎ तालुक्यात लम्पी नियंत्रणात आहे. लसीकरण पूर्ण झाले असून आतार्यंत ५२‎ हजार ३०० जनावरांना लसीकरण करण्यात आले आहे. काही जनावरांना‎ लंम्पी दुबार लागण होत आहे. मात्र हे प्रमाण कमी आहे. दुबार लागण‎ झाल्यानंतरची लक्षणे सौम्य आहे.

पशुपालकांनी जनावरांना काही त्रास‎ जाणवल्यास तत्काळ पशुवैद्यकीय दवाखान्याची संपर्क साधावा असे‎ आवाहन पशुधन विकास अधिकारी डॉ. विशाल जाधव यांनी केले आहे.‎ घनसावंगी तालुक्यात एकीकडे पशुवैद्यकीय रुग्णालयात पदे रिक्त असल्याने‎ पशुधनाची मोठ्या प्रमाणात आबाळ होत आहे. त्यामुळे तालुकाभरातील‎ पशुधनाचे आरोग्य रामभरोसे असल्याचे चित्र आहे. पशुधन आजारी‎ पडल्यावर त्यांना उपचार मिळणेच अवघड होऊन बसल्याने याची‎ लाेकप्रतिनिधींनी गंभीर दखल घेऊन पदे भरावीत.‎