संडे बिग स्टोरी:गोरगरिबांच्या‎ खिशाला कात्री‎

राज्यातील जनतेला पुरेशी, गुणात्मक सेवा देण्याचे आपले‎ ध्येय असल्याचे राज्याचा आरोग्य विभाग सांगतो. त्यासाठी‎ अनेक मोठ्या आजारांवर मोफत उपचाराचे दावे केले जात‎ आहे. दुसरीकडे किरकोळ आजारासाठी जिल्हा‎ रुग्णालयात उपचारासाठी येणाऱ्या रुग्णांना तपासणी नंतर‎ औषधींसाठी खासगी मेडिकलचा रस्ता दाखवला जातो‎ आहे. त्यामुळे गरिबांचा खिसा कापला जात आहे. दिव्य‎ मराठीने महिनाभर दररोज काही वेळ जिल्हा‎ रुग्णालयासमोरील मेडिकलसमोर थांबून पाहणी केली‎ असता हे चित्र समोर आले.‎ जिल्हा रुगणालयाच्या बाह्य रुग्ण विभागात दररोज‎ जवळपास ५०० ते ६०० रुग्ण उपचारासाठी येतात. तर‎ अंतर्गत विभागात भरती होण्यासाठीही दररोज जवळपास‎ ३०-४० रुग्ण येत असतात.

किरकोळ खर्चाचा अपवाद‎ वगळता जवळपास मोफत उपचार होत असल्याने‎ जिल्हाभरातील गोरगरीब, शेतकरी व कष्टकरी वर्गातील‎ रुग्ण येथे उपचारासाठी येतात. संबधित डॉक्टर तपासणी‎ करुन रुग्णांना याच चिठ्ठीवर औषधी लिहून देतात. परंतू, जी‎ औषधी डॉक्टर लिहून देतात त्यापैकी बहूतांशी औषधी‎ जिल्हा रुग्णालयात उपलब्ध नसल्याचे सांगितले जाते.‎ त्यामुळे नाइलाजास्तव रुग्ण व त्यांच्या नातेवाईकांना‎ बाहेरील मेडिकल मधून घेऊन येण्याचे सांगितले जात‎ आहे. जर एखादे औषध जिल्हा रुग्णालयाच्या औषध‎ भंडारात उपलब्ध नसेल तर त्यासारखाच कंटेंट असलेले‎ दुसरे औषध तरी याच रुग्णालयातून दिले जाऊ शकते. मात्र‎ तसे न करता थेट खासगी मेडिकल मधूनच खरेदी‎ करण्यासाठी प्रिस्क्रिप्शन दिली जाते.‎

बाहेरून‎ आणायला‎ सांगितलेली औषधी..
‎सेट्रीझ टॅब्लेट,टॅक्सीम ओ,अॅस्कोरील कफ‎ सायरप, ओरोफर टॅब, पॅसीमॉल ५००, अॅसीलॉक‎ आर.डी.,व्हायबॅक कॅप्सूल, डायटॉल प्लस,‎ सोबायसीस फोर्ट, रिग्लान, ऑमी कॅप्सूल, सिटाल‎ सायरप, व्हिबेट, डायटोझ, रेग्युल्ट,सॅबेसी,‎ एफ.एम.एल. आय ड्रॉप, ओलोपॉट आय ड्रॉप,‎ इकोटीअर्स आयड्रॉप आदी औषधी बाहेरुन‎ आणायला सांगितली गेली. नेत्र, त्वचा,‎ कान-नाक-घसा, अस्थिव्यंग, मेडिसीन आदी‎ विभागातील औषधींचा यात समावेश आहे.‎

रुग्णांना दिली जाते‎ स्वतंत्रपणे एक छोटी चिठ्ठी‎
जी औषधी बाहेरील मेडिकल मधून आणायला‎ सांगितली जातात त्यासाठी स्वतंत्रपणे एक छोटी‎ वेगळी चिठ्ठी लिहून दिली जाते. दोन्ही‎ चिठ्ठ्यांवरची नावे सारखीच असतात. खासगी‎ मेडिकल मधून औषधी आणण्यासाठी जी चिठ्ठी‎ दिली जाते त्यावर डॉक्टर सही करत नाहीत. तर‎ काही वेळा एखादे औषध बाहेरुन आणायला‎ सांगितले जाते त्याचे नाव केस पेपरच्या‎ पाठीमागील बाजूस लिहले जाते.‎

जिल्हा‎ शल्यचिकित्सक डॉ.‎ भोसलेंना थेट सवाल‎
Q. जिल्हा रुगणालयातील डॉक्टरांनी‎ खासगी मेडिकलमधून आणायला‎ सांगितलेल्या औषधांचे काही प्रिस्क्रिप्शन‎ आपणास पाठवली आहेत, ही औषधी‎ आपल्याकडे उपलब्ध नाहीत का?‎ - कोणत्याही रुग्णाला बाहेरुन औषधी घ्यावी‎ लागत नाहीत. औषधी उपलब्ध नाहीत हे मला‎ अद्याप कुणी कळवलेले नाही. अतिरिक्त‎ शल्यकित्सक हे काम बघतात त्यांच्याशी चर्चा‎ करुन हा विषय मार्गी लावते.‎

Q. खोकल्याची औषधी, पित्ताच्या गोळ्या,‎ आयड्रॉप अशी साधी औषधीही बाहेरुन‎ का घ्यावी लागत आहेत?‎ - मी प्रत्येक विभागातील डॉक्टरांशी चर्चा करते.‎ अतिरिक्त जिल्हा शल्यचिकित्सकांशी बोलते.‎ रुग्णांना बाहेरुन औषधी आणावी लागणार नाहीच‎ याची काळजी घेऊ.‎

Q. डॉक्टर्स साध्या चिठ्ठीवर ही औषधी‎ लिहून देतात याला प्रिस्क्रिप्शन म्हणता‎ येईल का?‎ - नाही साध्या चिठ्ठीला प्रिस्क्रिप्शन म्हणता येणार‎ नाही. तशी औषधी देता येत नाहीत. हा काय‎ प्रकार आहे याची माहिती घेते.‎

गावातला खासगी‎ डॉक्टरच बरा‎
बहिणीला घेऊन रुगणालयात आलाे होतो.‎ त्यांनी काही औषधी दवाखान्यातून दिली‎ आणि काही औषधी बाहेरुन आणायला‎ सांगितले. मोफत उपचार व औषधी मिळतात‎ म्हणून इतक्या दूरवरून खर्च करुन येथे येतो.‎ येथे आल्यावरही औषधांसाठी खर्च करावा‎ लागत असेल तर गावातच खासगी‎ डॉक्टरकडे गेलेले बरे असे वाटते आहे.‎ - मच्छिंद्र काळे, सेवली, ता.मंठा, रुग्णाचे‎ नातेवाईक‎

डॉक्टर म्हणतात, औषधी‎ नाहीच तर कुठून देणार?‎
माझे वडिल अतिदक्षता विभागात उपचार घेत‎ ‎ आहेत. दवाखान्यातून काही‎ ‎ औषधे मोफत दिली, मात्र‎ ‎ रात्रीपासून दोनवेळा बाहेरुन‎ ‎ औषधी आणण्याचे‎ ‎ सांगण्यात आले. औषधी द्या‎ ‎ म्हणून डॉक्टर व नर्स‎ यांच्याशी वाद घातला.औषधी नाहीच तर कुठून‎ देणार असा उलट प्रश्न त्यांनी केला.‎ -सय्यद नजीर, रुग्णाचे नातेवाईक, देऊळगाव‎