दिव्य मराठी विशेष:काठी येथे आज राजवाडी होळी उत्सव रंगणार‎

शेकडो वर्षांची परंपरा असलेली सातपुड्यातील‎ राज संंस्थानची ओळख असलेली अक्कलकुवा‎ तालुक्यातील काठी येथील राजवाडी होळी ही‎ दि. ६ मार्च रोजी उत्साहात साजरी होणार आहे.‎ काठी येथील या राजवाडी होळीला सुमारे‎ ७७६ वर्षांची परंपरा असून ग्रामस्थ व संस्थानाच्या‎ वारसदारांनी ही परंपरा टिकून ठेवली आहे. काठी‎ येथील होळीच्या उत्सवाने सातपुडा वासीयांमध्ये‎ चैतन्याचे वातावरण पसरले आहे. काठी येथे‎ राजवाडी होळीचा उत्सव साजरा करण्यासाठीची‎ तयारी पूर्ण झाली आहे. काठी संस्थानचे‎ वारसदार पृथ्वीसिंह पाडवी, महेंद्रसिंह पाडवी व‎ काठी येथील ग्रामस्थांनी ही परंपरा अविरतपणे‎ जोपासली आहे. या होळीच्या नियोजनासाठी‎ काठी ग्रुप ग्रामपंचायतीच्या सरपंच स्नेहा पाडवी‎ तसेच गावातील ग्रामस्थ हे परिश्रम घेत आहेत.‎

७० फूट पेक्षाही अधिक लांबीचा दांडा‎
काठी येथील होळीसाठी लागणारा सुमारे ७० फूट‎ पेक्षाही अधिक लांबीचा दांडा (बांबू) हा भाविक‎ ग्रामस्थ गुजरात राज्यातून पायपीट करीत आणत‎ आहेत. अनादी काळात आदिवासी बांधवांचे‎ कुलदैवत राजापांठा व गांडा ठाकूर यांनी एकत्र येत या‎ उत्सवाला प्रारंभ केल्याचे सांगितले जाते. सुमारे १२४६‎ या सालापासून काठी संस्थांचे पहिले राजे उमेदसिंह‎ सरकार यांनी या होलिकोत्सवाला राजवाडी‎ होलिकोत्सव म्हणून प्रारंभ केला. ती आजही आहे.‎

पहाटे पाच वाजता होते होळी प्रज्वलित‎
होळीचा दांडा आणल्यानंतर सर्वप्रथम‎ राज घराण्यातील सदस्य त्याची‎ विधिवत पूजा अर्चा करतात. हा पवित्र‎ दांडा कोणत्याही प्रकारच्या हत्याराचा‎ वापर न करता हाताने खणलेल्या‎ खड्ड्यात गाडला जातो. त्याला गूळ,‎ हार, कंगण, दाळ्या, खजूर आदी‎ पदार्थांचे नैवेद्य दाखवले जाते. भाविक‎ ढोल ताशांच्या गजरात रात्रभर बेधुंद‎ होऊन नाचत असतात. पहाटे सुमारे‎ पाच वाजेच्या दरम्यान होळी मातेला‎ प्रज्वलित केली जाते. होळी मातेने पेट‎ घेताच मोरवीबाबा, बुध्या,धानका, दोडे‎ रामढोलच्या तालावर फेर धरतात.‎

मानवजातीच्या कल्याणाची प्रार्थना‎
सातपुड्यातील आदिवासी बांधवांचा अविरतपणे सुरू‎ असलेला होळी हा महत्त्वाचा सण आहे. पूर्वजांनी सुरू केलेली‎ सांस्कृतिक परंपरा आणि संस्कृतीचे संवर्धन करण्याचा सातपुडा‎ वासीयांचा आणि आम्हा वारसदारांचा प्रयत्न आहे. होळी माता‎ संपूर्ण मानव जातीचे कल्याण कर मानव जाती वर येणारे संकट‎ दूर कर अशी मनोभावे पूजा अर्चा होळी मातेला केली जाते.‎ - पृथ्वीसिंह पाडवी, वारसदार, काठी संस्थान‎