आपल्या शहरातील ताज्या बातम्या आणि ई-पेपर मिळवा मोफत

डाउनलोड करा
  • Marathi News
  • National
  • 5.7 Magnitude Earthquake In Arunachal Pradesh After Nepal : Tectonic Plate Unstable In Himalayan Range, Risk Of Major Earthquake

नेपाळनंतर अरुणाचल प्रदेशात 5.7 तीव्रतेचा भूकंप:हिमालय रांगेत टेक्टोनिक प्लेट स्थिर नाही, मोठ्या भूकंपाचा धोका

5 महिन्यांपूर्वी
  • कॉपी लिंक

पश्चिम नेपाळमध्ये 6.6-रिश्टर स्केलचा भूकंप झाल्यानंतर दुसऱ्या दिवशी गुरुवारी भारताच्या अरुणाचलमध्ये 5.7 तीव्रतेचा भूकंप झाला. नेपाळमध्ये 48 तासांत कमी तीव्रतेच्या भूकंपाचे तीन पेक्षा जास्त धक्के बसले. आता भूकंपासंदर्भात आयआयटी कानपूरच्या संशोधनात धक्कादायक खुलासा झाला आहे.

त्यानुसार भारतातील हिमालयीन राज्यांमध्ये 7.8 ते 8.5 रिश्टर स्केल तीव्रतेचा भूकंप होऊ शकतो. 1803 मध्ये असा भूकंप झाला होता. हिमालय पर्वतरांगातील टेक्टोनिक प्लेट्सच्या अस्थिरतेमुळे ही परिस्थिती उद्भवली आहे.

भूकंपप्रवण क्षेत्र चार भूकंपीय क्षेत्रांमध्ये विभागले गेले आहेत

  • झोन-5: सर्वाधिक सक्रिय, 11%
  • झोन-4: अत्यंत सक्रिय, 18%
  • झोन-3: मध्यम सक्रिय, 30%
  • झोन-2: सर्वात कमी सक्रिय, 61%
  • झोन-5: काश्मीर, पश्चिम आणि मध्य हिमालय, उत्तर आणि मध्य बिहार, उत्तर-पूर्व भारतीय प्रदेश, कच्छचे रण आणि अंदमान-निकोबार बेटे.

भारतात मोठे भूकंप होऊ शकत नाहीत, हा विचार चुकीचा
आयआयटीमधील स्थापत्य अभियांत्रिकी विभागाचे वरिष्ठ प्रा. जावेद एन मलिक यांची टीम दीर्घकाळापासून भूकंपांवर संशोधन करत आहे. मलिक म्हणतात, 'टेक्टॉनिक प्लेट्सच्या अस्थिरतेमुळे भूकंपाचा हा प्रकार बराच काळ चालू राहील.' भारतात मोठे भूकंप होऊ शकत नाहीत, असा विचार करणे चुकीचे आहे, असे मलिक म्हणाले.

भारताचा भूकंपीय क्षेत्र नकाशा

  • 59% जमीन मध्यम किंवा गंभीर धोक्यात आहे.
  • देशातील 304 दशलक्ष घरांपैकी 95 टक्के घरांना भूकंपाचा फटका बसू शकतो.

प्रा. मलिक यांनी भूकंपाच्या संदर्भात तीन मुद्यांचे महत्त्व स्पष्ट केले

  1. हिमालय पर्वतरांगेतील उत्तराखंड आणि हिमाचल प्रदेश या दोन राज्यांमध्ये मोठा भूकंप होऊ शकतो. त्याची तीव्रता 7.8 ते 8.5 असू शकते.
  2. भारत भूकंप चक्र क्षेत्र आणि टाइमलाइनमध्ये आहे. हिमालयाच्या टेक्टोनिक प्लेटमधील शांतता बर्याच काळापासून याकडे निर्देश करत आहे.
  3. हिमालयीन झोनच्या भूकंपाचा परिणाम संपूर्ण उत्तर भारतात दिसून येईल. उत्तराखंडमधील गढवाल आणि कुमाऊं क्षेत्र अधिक रेड झोनमध्ये आहेत, जे मोठ्या भूकंपांचे केंद्र बनू शकतात.
बातम्या आणखी आहेत...