मुलाने मिठाई चोरणे अपराध नाही:आरोपी मुलाची निर्दोष मुक्तता करत न्यायाधीश म्हणाले- लोणी चोरणे ही बाललीला आहे, मग मिठाई चोरणे हा अपराध कसा?

एका शेजाऱ्याच्या फ्रिजमधून मिठाई चोरल्याच्या एका अल्पवयीन आरोपीची बालगुन्हेगार न्यायालयाने गुरुवारी निर्दोष मुक्तता केली. यासह, पोलिस आणि तक्रारदार बाजूने सल्ला देण्यात आला. न्यायालयाने म्हटले, 'लोणी चोरी ही बाललीला आहे, मग मिठाईची चोरी हा गुन्हा कसा आहे?'

मुख्य दंडाधिकारी मानवेंद्र मिश्रा म्हणाले, “आम्हाला मुलांच्या प्रकरणात सहनशील व्हावे लागेल. त्यांच्या काही चुका समजून घ्याव्या लागतील की कोणत्या परिस्थितीत मुलाची दिशाभूल झाली. एकदा आपण मुलाची असहायता, परिस्थिती, सामाजिक स्थिती समजून घेतली की समाज स्वतः पुढे येण्यास तयार होईल आणि या किरकोळ गुन्ह्यांना आळा घालण्यास मदत करेल.

काय आहे प्रकरण?

हे प्रकरण नालंदा जिल्ह्यातील हरनौत पोलीस स्टेशन परिसरातील एका गावाशी संबंधित आहे. आरोपी अल्पवयीन हा अराहचा रहिवासी आहे आणि तो त्याच्या आजीकडे आला होता. 7 सप्टेंबर रोजी भूक लागल्याने तो शेजारच्या मावशीच्या घरात शिरला. फ्रिज उघडला, त्यात ठेवलेली सगळी मिठाई खाल्ली आणि मोबाईल फ्रीजच्या वर ठेवून निघून गेला. तो त्याच्या मोबाईलवर गेम खेळत होता, तेव्हा त्याच्या मामाने त्याला पकडले आणि पोलिसांच्या स्वाधीन केले.

या प्रकरणावर कठोर टिप्पणी करताना मुख्य दंडाधिकारी म्हणाले, 'आमच्या सनातन संस्कृतीत देवाच्या बाललीलाचे चित्रण करण्यात आले आहे. बऱ्याच वेळा भगवान श्रीकृष्ण दुसऱ्याच्या घरातून लोणी चोरून ते खायचे आणि भांडे फोडायचे. जर आजच्या समाजासारखा समाज असता तर बाललीलाची कथा आली नसती. आदेशात असेही म्हटले आहे की जर शेजारी भुकेला, आजारी, असहाय्य असेल तर सरकारला शिव्या देण्याऐवजी आपल्याला आपल्या क्षमतेनुसार पुढाकार घ्यावा लागेल.

पोलिसांना एफआयआर करण्याची गरज नव्हती
बिहार किशोर न्याय कायदा 2017 अन्वये पोलिसांनी या प्रकरणात एफआयआर ऐवजी दैनिक जनरल डायरीमध्ये गुन्हा नोंदवायला हवा होता, असेही न्यायाधीश म्हणाले. जर गुन्हा साध्या स्वरूपाचा असेल आणि केवळ अल्पवयीन मुलाच्या कमिशनची पुष्टी असेल तर अशा प्रकरणात एफआयआर नाही. न्यायाधीशांनी जिल्हा बाल संरक्षण युनिटला अल्पवयीन सुरक्षित राहण्याची खात्री करण्यास सांगितले आहे. गैरवर्तन केल्यामुळे त्याला पुन्हा गुन्हा करण्यास भाग पाडले जाऊ नये.

कुटुंब दुःख भोगत आहे
समुपदेशनादरम्यान किशोरने दंडाधिकाऱ्यांना सांगितले, 'माझे वडील बस चालक होते. अपघातात त्यांच्या पाठीचा कणा तुटला होता. तेव्हापासून ते बेडवर आहे. आई मानसिक आजारी आहे. कुटुंबात कोणीही कमावणारा नाही. आईला टंचाईमुळे उपचार घेता येत नाहीत. नाना आणि मामा नाही. आजी खूप म्हातारी आहे. माझे पालक न्यायालयात येण्यास असहाय आहेत. आता मी हे यापुढे असे करणार नाही.