2024 च्या प्रजासत्ताक दिन परेडमध्ये असेल संपूर्ण 'महिला राज':पथसंचलन, चित्ररथांत केवळ महिलाच असतील

26 जानेवारी 2024 रोजी कर्तव्य पथवर होणार्‍या प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये केवळ महिलांचा समावेश असणार आहे. परेड व्यतिरिक्त संचलन पथक, तबला आणि सांस्कृतिक कार्यक्रमातही फक्त महिलाच दिसतील. संरक्षण मंत्रालयाने सैन्यदल आणि परेडमध्ये सहभागी असलेल्या इतर विभागांना पत्र लिहून याबाबत माहिती दिली आहे.

गेल्या काही वर्षांत, केंद्र सरकारने सशस्त्र दलांमध्ये स्त्री-पुरुष समानतेला चालना देण्यासाठी अनेक मोठे निर्णय घेतले आहेत. याचा उद्देश महिलांना जबाबदारी देणे आणि भविष्यातील नेतृत्वासाठी त्यांना तयार करणे हा आहे. गेल्या महिन्यात 29 एप्रिल रोजी आर्टिलरी रेजिमेंटमध्ये पाच महिला अधिकाऱ्यांचा समावेश करण्यात आला होता. त्यांना पाकिस्तान आणि चीनच्या सीमेवर तैनात करण्यात आले आहे.

7 फेब्रुवारी रोजी झालेल्या बैठकीत निर्णय

प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये महिलांचा सहभाग वाढवण्याचा निर्णय 7 फेब्रुवारी रोजी झालेल्या ‘डी-ब्रीफिंग बैठकीत’ घेण्यात आला. संरक्षण सचिव गिरीधर अरमाने यांच्या अध्यक्षतेखाली झालेल्या या बैठकीत लष्कर, नौदल, हवाई दल, गृह मंत्रालय, गृहनिर्माण आणि शहरी व्यवहार मंत्रालय, सांस्कृतिक मंत्रालय आणि शिक्षण मंत्रालयाचे वरिष्ठ प्रतिनिधी उपस्थित होते.

विचारविनिमय केल्यानंतर, प्रजासत्ताक दिन परेड 2024 मधील कर्तव्य पथावर परेड दरम्यानच्या तुकडी (मार्चिंग आणि बँड) आणि इतर प्रदर्शनांमध्ये फक्त महिला सहभागी असतील असा निर्णय घेण्यात आला आहे. मार्चमध्ये संरक्षण मंत्रालयाने यासंदर्भात पत्रही पाठवले होते.

2023 च्या परेडमध्ये नारी शक्ती ही थीम होती

या वर्षी 26 जानेवारी 2023 रोजी झालेल्या 74 व्या प्रजासत्ताक दिनाच्या परेडमध्ये भारताने केरळ, कर्नाटक, तमिळनाडू, महाराष्ट्र आणि त्रिपुरा यांच्या चित्ररथात 'महिला शक्ती' ही मुख्य थीम ठेवली होती. प्रथमच, लेफ्टनंट कमांडर दिशा अमृत यांच्या नेतृत्वाखाली 144 खलाशांच्या तुकडीचे नेतृत्व करण्यात आले. 3 महिला आणि 6 पुरुष अग्निवीर प्रथमच ड्युटी मार्गावर दिसले.

महिला पहिल्यांदाच सैन्यात

प्रमुख आघाडीवर महिला तैनात

भारतीय लष्कराच्या म्हणण्यानुसार, कर्नल गीता राणा अलीकडेच चीनच्या सीमेला लागून असलेल्या संवेदनशील लडाख प्रदेशात युनिटचे नेतृत्व करणाऱ्या पहिल्या महिला लष्करी अधिकारी बनल्या आहेत. याशिवाय, यावर्षी पहिल्यांदाच लष्कराने महिला अधिकारी कॅप्टन शिवा चौहान यांना जगातील सर्वात उंच आणि सर्वात थंड युद्धभूमी सियाचीनमध्ये तैनात केले आहे. लष्कराने सुदानमधील अबेई या विवादित प्रदेशात 27 महिला शांतीरक्षकांची सर्वात मोठी तुकडीही तैनात केली आहे.

1950 पासून प्रजासत्ताक दिन परेड आयोजित केली जात आहे

पहिला प्रजासत्ताक दिन 1950 मध्ये इर्विन स्टेडियम (आताचे मेजर ध्यानचंद नॅशनल स्टेडियम) येथे आयोजित करण्यात आला होता. 1951 पासून राजपथावर विधीवत परेड होत आहे. विविध राज्ये आणि केंद्रशासित प्रदेश याशिवाय अनेक विभाग आणि मंत्रालये दरवर्षी रंगीबेरंगी चित्ररथांद्वारे संस्कृती आणि वारसा इतर थीमसह प्रदर्शित करतात.

अलिकडच्या वर्षांत सरकार सशस्त्र दलांमध्ये महिलांच्या मोठ्या भूमिकेसाठी जोर देत आहे. प्रथमच, भारतीय लष्कराने अलीकडेच आपल्या तोफखाना रेजिमेंटमध्ये पाच महिला अधिकाऱ्यांचा समावेश केला आहे.