इंदोरी पोह्याची कथा:महाराष्ट्रातील 26 वर्षीय तरुणाने येऊन 1949 मध्ये पहिले दुकान उघडले, आता 2600 दुकानांवर नाश्त्यासाठी दररोज 170 क्विंटल पोहे खात आहेत इंदूरकर

पुरुषोत्तम जोशी. हेच ते तेच व्यक्ती आहेत ज्यांनी 1948-49 मध्ये केलेल्या छोट्याश्या सुरवातीमुळे इंदोरी पोहे जगभरात प्रसिद्ध झाले. खरं तर, पोहे पूर्वी महाराष्ट्रीय-मारवाडी कुटुंबांच्या स्वयंपाकघरांपुरते मर्यादित होते. ही त्यांची पारंपारिक डिश मानली जात असे. पुरुषोत्तम जोशी रोजगाराच्या शोधात महाराष्ट्रातील रायगड जिल्ह्यातील निजामपूर येथून इंदूरला आले. त्यांची आत्या इथे राहायची.

त्यांना इंदूर इतके आवडले की, ते इथेच राहिले. सुरुवातीला गोदरेज कंपनीत सेल्समन म्हणून काम करू लागले, पण त्यांना स्वतःहून काहीतरी करायचे होते. त्यामुळे त्यांनीच सर्वप्रथम इंदूर वासियांना पोह्याच्या दुकानाच्या माध्यमातून पोह्याची चव दिली. टिळकपथ येथे उपहार गृह नावाचे दुकान उघडले. पूर्वी इंदूरमध्ये पोहे विकण्याचे दुकान नव्हते. मग 10 ते 12 पैशांच्या प्लेटच्या दराने मिळणारे पोहे आज 15 रुपयांच्या प्लेटवर पोहोचले आहेत. एकापासून सुरू झालेल्या दुकानांची संख्या आता 2600 च्या पुढे गेली आहे. ही अशी दुकाने आहेत जिथे दिवसभर पोहे विकले जातात.

पोह्यात विविधतेची क्रेझ आहे. उसळ, पनीर असलेले पोहे सर्वात जास्त आवडतात, त्यामुळे दुकानदारांचीही पोह्यात खास मसाले मिसळण्याची स्वतःची शैली आहे.

1 दिवसात 170 क्विंटलपेक्षा जास्त पोहे विकतात
इंदूरमध्ये सकाळची सुरुवात पोह्यापासून होते. स्टेशनच्या बाहेर असलेल्या मोठ्या कढईतून येणारा पोह्याचा वास तुम्हाला त्याकडे खेचतो. साधारणपणे इंदूरमधील 80% लोक आपल्या दिवसाची सुरुवात पोहे नाश्त्याने करतात. 56 दुकानाचे गोपाल शर्मा सांगतात की इंदूरमध्ये दररोज 170 क्विंटलपेक्षा जास्त पोहे विकले जातात. पहाटे पाच वाजल्यापासून चौकाचौकात हातगाड्या लावल्या जातात. कोरोना कालावधीपूर्वी, पोहे २४ तास उपलब्ध होते. पोह्यातील नफा पाहून राजस्थानच्या कारागिरांनी येथे गाड्याही उभारल्या, जे एका दिवसात 50 किलो पोहे विकतात.

1950 मध्ये काँग्रेसच्या अधिवेशनात नेहरूंना पोहे देण्यात आले
पंडित जवाहरलाल नेहरूंपासून अमिताभ बच्चन यांच्यापर्यंत सर्वानी इंदोरी पोहेचे कौतुक केले आहे. 1950 मध्ये नेहरू काँग्रेस अधिवेशनात इंदूरला आले तेव्हा त्यांना पोहे देण्यात आले. KBC अर्थात कौन बनेगा करोडपती मध्ये इंदोरी पोहेवर प्रश्न आला आहे.

प्रसिद्ध पोह्याचे ठिकाणे
तुम्हाला इंदूरच्या प्रत्येक प्रमुख चौकात पोहे सापडतील, पण काही विशेष आहेत. 56 दुकानाचे पोहे, पत्रकार कॉलनीतील रवी अल्फारचे पोहे, राजबारा येथील लक्ष्मी मंदिराजवळ दुकानाचे पोहे, रात्री सरवटे बस स्टँडचे पोहे, जेएमबी दुकानाचे पोहे, मल्हारगंज टीम - टीम टी पोह्याची इंदोरी लोकांमध्ये क्रेझ आहे.

क्रिकेटपटूही पोह्याची चव घेतात
वर्ष 2019 मध्ये इंदूरच्या होळकर स्टेडियमवर बांगलादेशविरुद्धच्या कसोटीच्या दुसऱ्या दिवशी खाते उघडल्याशिवाय 0 धावांवर बाद झाल्यानंतर विराट कोहली पॅव्हेलियनमध्ये परतला. त्यावर इंदूरच्या लोकांनी म्हटले होते की, कोहली पोहे खाऊन खेळायला गेला असता तर तो शतक ठोकल्यानंतरच परत आला असता. या मालिकेदरम्यान, गौतम गंभीर, व्हीव्हीएस लक्ष्मण आणि समालोचक जतीन सप्रू यांचा पोहे-जलेबी खातानाचा फोटो खूप व्हायरल झाला. क्रिकेटपटू राहुल द्रविड, जो द वॉल म्हणून प्रसिद्ध आहे, त्याला इंदोरी पोहे खाण्याची आवड आहे.