अनंत ऊर्जा:प्रेमात जीवन बदलण्याची शक्ती

अमेरिकेत जॉनी कॅश नावाचा प्रख्यात गायक होता. त्याने १५०० पेक्षा जास्त गाणी गायली. त्याला ग्रॅमी पुरस्कारही मिळाला होता. मात्र १९५७ मध्ये त्याला ड्रग्ज घेण्याची सवय जडली आणि जीवनातील संतुलन बिघडले. कॅशने स्वत: याविषयी लिहिले होते.., ‘मी ठरलेले कार्यक्रम, रिकॉर्डिंगच्या तारखा रद्द करू लागलो होतो. माझे शरीर अशक्त झाले होते, वजनही कमी झाले होते. एका जिवंत चालत्या-फिरत्या लाशप्रमाणे मी स्वत:ला समजू लागलो होतो. एकदा तर आत्महत्येचा विचार मनात आला. अनेक तास गुहेत भटकत राहिलो आणि बेशुद्ध होऊन पडलो. शुद्धीवर आलो तेव्हा माझी आई आणि माझी पत्नी डोळ्यासमोर उभ्या होत्या. जीवनसंगिनी जून कार्टर आणि आईच्या प्रेमामुळे जॉन कॅश वाचले. मादक पदार्थाच्या तावडीतून ते स्वत:ला वाचवू शकले. अमली पदार्थांच्या तावडीतून सावरल्यानंतर जीवनऊर्जेचा असा संचार झाला की, त्यांचे आयुष्य पुन्हा रुळावर आले. प्रेमात एखाद्या व्यक्तीचे संपूर्ण रूपांतर करण्याची क्षमता असते, मग ते कितीही बिघडलेले, दिशाभूल करणारे आणि कठोर मनाचे असले तरीही. गोड वाणी आणि प्रेमामुळे हत्तीसारख्या मोठ्या प्राण्यालाही कच्च्या धाग्यासारख्या धाग्याने बांधता येते असे म्हणतात. सहज प्रश्न पडू शकतो की, २१ व्या शतकातील या म्हणी आजच्या तरुण पिढीवर सार्थक ठरतील का? मुख्यस्वामीजी महाराज याचे जिवंत उदाहरण आहे. मुख्यस्वामी महाराजांचे अाव्हान स्वीकारण्यासाठी तरुण नेहमी तयार असत. अशा उत्सुक तयारीचे कारण काय होते? याचे उत्तर असे की, तरुणांनी मुख्यस्वामी महाराजांचा स्नेह अनुभवला होता. साधारण १९७७ सालची गोष्ट आहे. मुख्यस्वामी महाराज अहमदाबादला गेले होते. हिवाळ्याचे दिवस होते. त्यांच्यासोबत सत्संग करणाऱ्या तरुणांचा जथ्था मंदिराच्या पहिल्या मजल्यावर होता. मुख्यस्वामी खालच्या मजल्यावर हाेते. अहमदाबादला पोहोचल्यावर एका तरुणाची प्रकृती खालावली. दुसरा सहप्रवासी त्याच्यासाठी रजईची व्यवस्था करण्याचा प्रयत्न करत होता. पण कुठेच काही मिळाले नाही. रात्रीचे बारा वाजून गेले होते. त्यामुळे आता कुणाला मदत मागावी असा प्रश्न त्याला पडला होता. तो हताश होऊन विचार करत बसला होता, तोच स्वामी महाराज रजई घेऊन आले. काहीही न विचारता त्याला म्हणाले, ‘जा बाळा, त्याच्या अंगावर टाक.’ प्रेमाचे दोन शब्द बोलून रजई त्याला देऊन ते तेथून निघून गेले. सकाळी सर्वांना कळाले की, मध्यरात्री ज्या भक्ताला महाराजांनी जी रजई दिली होती ती त्यांची स्वत:ची हाेती. ते स्वत: रजई न घेता झोपले, पण भक्ताला रजई दिली. नि:स्वार्थ प्रेमाच्या माध्यमातून स्वामी महाराजांनी परिवर्तनाची दीर्घकालीन अर्थपूर्ण क्रांती सुरू केली. आज त्याची फळे सर्वत्र दिसत आहेत. जन्मशताब्दी वर्षात आपण स्वामी महाराजांच्या निःस्वार्थ प्रेमप्रवाहाचे पालन करून जीवन सार्थकी लावूया.

ज्ञानवत्सल स्वामी, प्रेरक वक्ते आणि विचारवंत