जीवनमार्ग:आपल्या वाणीवर मेहनत घेतली पाहिजे

कोणीही पूर्णपणे निष्पाप आणि निरपराध नसतो, पण स्वच्छ मन आणि वाणीत नम्रता असेल तर असे व्यक्तिमत्व सर्वांनाच मान्य होईल. श्रीरामांना गादीवर बसवण्याचा निर्णय गुरू वसिष्ठ घेत होते. ते ब्राह्मणांना म्हणाले - आता तुम्ही आज्ञा द्या. तुलसीदासांनी लिहिले - ‘मुनि बसिष्ट के बचन सुहाए। सुनत सकल बिप्रन्ह अति भाए॥’ वसिष्ठ मुनींचे ते सुखद शब्द ऐकून सर्व ब्राह्मणांना ते खूप आवडले आणि मग ब्राह्मण म्हणाले की, श्रीरामाचा राज्याभिषेक सर्व जगाला आनंद देणार आहे. तुलसीदास ब्राह्मणांचे शब्द लिहितात - ‘कहहिं बचन मृदु बिप्र अनेका।’ ब्राह्मणांचे बोलणे कोमल होते. वसिष्ठ सुखद शब्द बोलत होते. जे शब्द सुंदर आणि आल्हाददायक असतात, ज्यात भोळेपणा नसतो, त्याला आनंददायी शब्द म्हणतात. आणि कोमलच्या विरुद्ध कठोर आहे. ज्या शब्दांमध्ये कठोरपणा नसतो, पण नम्रता असते, ते कोमल असतात. ऋषी आणि ब्राह्मण दोघांचेही शब्द असे असावेत. मुनी आणि ब्राह्मण हे केवळ जाती किंवा पद नाहीत. तो एक आचार आहे. रामराज्य स्थापन करायचे असेल तर आपल्या वाणीवरही मेहनत घेतली पाहिजे. रामराज्य म्हणजे आदर्श व्यवस्था. कोणाशीही बोलल्यावर त्याची प्रसन्नता, हळुवारपणा कायम राहिला पाहिजे. पं. िवजयशंकर मेहता humarehanuman@gmail.com Facebook:Pt. Vijayshankar Mehta