दिव्य मराठी एक्सप्लेनर:टीव्हीवर IPL फ्लॉप, 30% रेटिंग घसरले; जगातील सर्वात मोठी लीग प्रेक्षकांना आकर्षित करण्यात का ठरली अपयशी ते जाणून घ्या

IPL चा 15वा सीझन संपला आहे. जेतेपद गुजरात टायटन्सच्या नावावर आहे. मात्र, यंदा IPL ला टीव्हीवर प्रेक्षकांचे फारसे प्रेम मिळालेले नाही. जगातील सर्वात मोठ्या क्रिकेट लीगचे टीव्ही रेटिंग मागील वर्षाच्या तुलनेत पहिल्या 4 आठवड्यात 35% नी घसरले आणि नंतर ते 30% पर्यंत घसरले. 15 वर्षांत पहिल्यांदाच IPL च्या टीव्ही व्ह्यूअरशिपमध्ये एवढी मोठी घट झाली आहे.

अशा परिस्थितीत या वर्षी IPL च्या व्ह्यूअरशिपची घसरण का झाली हे जाणून घेऊया? बड्या संघांना वगळणे आणि बड्या खेळाडूंची खराब कामगिरी हे कारण आहे का? 6 मुद्द्यांमध्ये समजून घेण्याचा प्रयत्न करूया, IPL प्रेक्षकांना आकर्षित करण्यात पूर्णपणे अपयशी का ठरले?

1. चेन्नई आणि मुंबईच्या अपयशाचा परिणाम IPL च्या टीव्ही रेटिंगवर झाला

साधारणपणे प्रत्येक हंगामात असे म्हटले जात होते की या लीगमध्ये बाकीचे IPL संघ फक्त चेन्नई आणि मुंबईकडून हरण्यासाठी भाग घेतात. कारण, दोन्ही संघांनी मिळून 9 ट्रॉफी जिंकल्या आहेत. यंदाही प्रेक्षकांना असेच काहीसे अपेक्षित होते, पण सीझनच्या सुरुवातीपासूनच CSK आणि MI च्या लाजीरवाण्या कामगिरीने चाहते नाराज झाले

5 वेळा IPL विजेते मुंबई कोणत्याही हंगामात सलग 8 सामने गमावणारा पहिला संघ बनला, तर CSK आणि MI यांना 14 सामने खेळून केवळ 4-4 सामने जिंकता आले. दोन्ही संघ गुणतालिकेत 9व्या आणि 10व्या स्थानावर आहेत. दोन्ही संघांच्या खराब कामगिरीचा परिणाम टीव्ही रेटिंगमध्ये पाहायला मिळाला.

महेंद्रसिंग धोनीने हंगाम सुरू होण्याच्या एक दिवस अगोदर ज्या प्रकारे राजीनाम्याची घोषणा केली, तो चाहत्यांसाठी मोठा धक्का होता. अचानक रवींद्र जडेजाकडे कर्णधारपद सोपवणे चाहत्यांना मान्य नव्हते. धोनीला कर्णधारपदी खेळताना पाहायचे होते ते धोनी कर्णधारपदी नसल्यामुळे अस्वस्थ होते, त्यांची उत्सुकता सुरुवातीच्या सामन्यांपासून कमी झाली.

2) विराट कोहली आणि रोहित शर्माच्या फ्लॉप शोने IPL बुडाले

विराट कोहली आज जागतिक क्रिकेटमधील सर्वात लोकप्रिय स्टार आहे. सोशल मीडियापासून ते स्टेडियमपर्यंत सर्वत्र त्यांचे चाहते त्यांच्या आवडत्या सुपरस्टारला प्रोत्साहन देण्यासाठी मोठ्या संख्येने पोहोचतात.

किंग कोहली, ज्याच्याकडून शतके अपेक्षित होती, तो त्याच्या कारकिर्दीत प्रथमच IPL च्या एका हंगामात तीनदा गोल्डन डकसह बाद झाला. गोल्डन डक म्हणजे पहिल्याच चेंडूवर खाते न उघडता पॅव्हेलियनमध्ये परतने

विराटच्या चाहत्यांमध्ये निराशेची लाट उसळली होती. त्याने जणू टिव्ही पाहणेच टाळले. इथे तो टीव्हीओपन करेल आणि तिकडे विराट विचित्र पद्धतीने आऊट होऊन परत येईल, अशी चाहत्यांना भीती होती., तरी बेंगळुरूमधील शेवटच्या साखळी सामन्यात विराट फॉर्ममध्ये परतला असला तरी तोपर्यंत फारच उशीर झाला होता.

विराटचा सर्वात मोठा प्रतिस्पर्धी मानला जाणारा रोहित शर्मा IPL च्या इतिहासात प्रथमच संपूर्ण हंगामात एकही 50 धावाही ठोकू शकला नाही. ना शर्मा जींचा मुलगा चालू शकला ना शर्मा जीचा जावई, त्याचा परिणाम टीव्ही रेटिंगमध्ये दिसला

3) दोन नवीन संघांची एन्ट्री प्रेक्षकांना आवडली नाही

आठ संघांची ही स्पर्धाच खूप लांब होती. दरम्यान, आणखी दोन नव्या संघांच्या प्रवेशाने चाहत्यांच्या मनावर पटले नाही. सुरुवातीच्या फेऱ्यांचा काही उपयोग झाला नाही, असे सर्वांनाच वाटले.

लीग टप्प्यातील शेवटच्या टप्प्यात ही लढत होईल, असे चाहत्यांनी गृहीत धरले होते. दोन्ही संघांमध्ये किती सामने खेळवले जातील हेही हंगाम सुरू होण्यापूर्वी स्पष्ट झाले नव्हते.

काही दोन संघ दोनदा आमनेसामने आले होते आणि काही वेळा संघांमध्ये एकच सामना खेळला जात होता. खरे तर स्पर्धेच्या स्वरूपाबाबत प्रेक्षकांच्या मनात निर्माण झालेल्या प्रश्नांची उत्तरे IPL गव्हर्निंग कौन्सिल वेळेवर देऊ शकली नाही.

याचा परिणाम असा झाला की चाहत्यांनी त्याची चिंता करणे सोडून दिले. अखेरीस त्याचा परिणाम टीव्ही रेटिंगवर दिसून आला.

4) IPL मधील अंपायरिंगच्या विश्वासार्हतेचे संकट अधिक गडद होताना दिसत आहे

गेल्या काही वर्षांपासून IPL अंपायरिंगमधील विश्वासार्हतेच्या संकटाने ग्रासले आहे. या सीझनमध्येही अंपायरिंगची घसरलेली पातळी चाहत्यांना टीव्हीवर सुरू असलेल्या IPL पासून दूर ठेवण्यास कारणीभूत ठरली.

रोहित शर्मासारख्या दिग्गज फलंदाजाला नाबाद घोषित केले जाणे हा अंपायरिंगच्या किमान पातळीचा पुरावा आहे. एवढ्या प्रमाणात की यावेळी CSK विरुद्ध MI सामन्यात पॉवर कटच्या नावाखाली चेन्नईच्या डावात सुरुवातीला DRS गायब होता.

चेन्नईचा फॉर्मात असलेला सलामीवीर डेव्हन कॉनवे नाबाद असल्याचे स्पष्ट झाले आणि रॉबिन उथप्पाला बाद करण्याचा निर्णयही वादग्रस्त ठरला. असे असतानाही DRS नसल्याने दोन्ही फलंदाजांना पॅव्हेलियनमध्ये परतावे लागले.

या निर्णयांमुळे सामन्याची दिशा मुंबईकडे वळली. एकदा टीव्ही प्रेक्षकांना अंपायरिंगच्या पातळीबद्दल शंका वाटू लागल्यावर, त्यांची मॅचमधील स्वारस्य स्वाभाविकपणे कमी होते.

5) साउथ फिल्म इंडस्ट्रीच्या वादळात IPL कचऱ्यासारखे उडून गेले

याआधी IPL दरम्यान बॉलीवूडमध्ये चित्रपट प्रदर्शित होण्याची भीती असायची. खान त्रिकूट असो की अक्षय आणि अजय, प्रत्येकाला वाटले की त्यांनी चित्रपट आणले तर ती फ्लॉप जाईल. मात्र यावेळी KGF-2 आणि RRR सारख्या चित्रपटांनी बॉक्स ऑफिसवर सुनामी आणली.

KGF 2 ने बॉक्स ऑफिसवर 1250 कोटींची कमाई केली आहे. अलीकडच्या काळात चित्रपटगृहांमध्ये 50 दिवस ठामपणे थांबणारा हा पहिला चित्रपट ठरला आहे. याशिवाय RRR ने बॉक्स ऑफिसवर 1115 कोटींची कमाई केली.

कथा आणि पटकथेच्या जोरावर दक्षिणेतील दिग्गज चित्रपट निर्मात्यांनी रसिकांना मोठ्या संख्येने थिएटरमध्ये येण्यास भाग पाडले. लोकांना IPL ऐवजी हे चित्रपट पाहणे चांगले वाटले. त्याचाच परिणाम म्हणजे टीव्हीवर IPL फ्लॉप झाला.

6) रैना आणि गेलमध्ये जे घडले त्यामुळे अनेकांची मने नाराज झाली

मेगा लिलावात सुरेश रैनाला ज्या पद्धतीने वागवले गेले ते अनेक चाहत्यांना आवडले नाही. मिस्टर IPL या नावाने प्रसिद्ध असलेला हा खेळाडू अनेक फेऱ्यांच्या बोली असूनही कोणत्याही संघाने त्याला खरेदीसाठी पात्र मानले नाही.

अनेक सामने स्वबळावर जिंकणाऱ्या रैनाला CSK ने सामील करून घेतले असते, तर चेन्नईची मधली फळी मजबूत झाली असती आणि चाहत्यांचा उत्साहही वाढला असता.

ख्रिस गेलला IPL च्या लोकप्रियतेचे बरेच श्रेय दिले जाते. लहानांपासून ते वृद्धांपर्यंत गेल-वादळाची क्रेझ दिसून येत आहे. यावेळी गेलने मेगा लिलावातून आपले नाव मागे घेतले. सीझनच्या मध्यात गेलचे हे विधान समोर आले होते की, गेल्या काही वर्षांपासून त्याला ज्याप्रकारे वागवले जात आहे, त्याबद्दल त्याचे आक्षेप आहेत.

त्यामुळेच त्याने IPL मध्ये भाग घेतला नाही. रैना आणि गेल सारख्या IPL सुपरस्टार्सला मिळालेली वागणूक आणि सामन्यांमध्ये त्यांच्या अनुपस्थितीचा टीव्ही दर्शकांवर नकारात्मक परिणाम झाला.